________________ આગમસૂત્ર 4, અંગસૂત્ર 4, “સમવાય' સમવાય-૨૫ સૂત્ર-પપ થી પ૯ પપ. પહેલા, છેલ્લા તીર્થંકરના સમયમાં પાંચ મહાવ્રતોની ૨૫-ભાવના કહી છે. તે આ - 5. ઇર્યાસમિતિ, મનગુપ્તિ, વચનગુપ્તિ, પાત્ર જોઈને ભોજન કરવું, આદાનભાંડ માત્ર નિક્ષેપણા સમિતિ. 5. વિચારીને બોલવું, ક્રોધ વિવેક, લોભ વિવેક, ભય વિવેક, હાસ્ય વિવેક. 5. અવગ્રહ અનુજ્ઞા, અવગ્રહ સીમા જાણવી, અવગ્રહ અનુગ્રહણ કરવું, સાધર્મિક અવગ્રહને તેની આજ્ઞા. લઈને પરિભોગ કરવો. સાધારણ ભાત-પાણીનો પરિભોગ અનુજ્ઞા લઈને કરવો. 5. સ્ત્રી-પશુ-નપુંસક સંસક્ત શયન-આસન વર્જવા, સ્ત્રીકથા વર્જવી, સ્ત્રી ઇન્દ્રિયો આલોજક વર્જવું. પૂર્વરત-પૂર્વક્રીડિતનું સ્મરણ ન કરવું, પ્રણીત આહાર ત્યાગ. 5. શ્રોત્રેન્દ્રિય-ચક્ષુરિન્દ્રિય-ધ્રાણેન્દ્રિય-જિહેન્દ્રિય-સ્પર્શેન્દ્રિય રાગનો ત્યાગ. અહંતુ મલ્લી ૨૫-ધનુષ ઊંચા હતા. સર્વે દીર્ઘવૈતાઢ્ય પર્વતો ૨૫-યોજન ઊંચા, 25 ગાઉ પૃથ્વીમાં છે. બીજી પૃથ્વીમાં ૨૫-લાખ નરકાવાસ છે. આચારસૂત્ર ના ચૂલિકા સહિત ૨૫-અધ્યયનો છે. તે આ પ્રમાણે - 56. શસ્ત્રપરિજ્ઞા, લોકવિજય, શીતોષ્ણીય, સમ્યત્વ, આવંતી, ધૂત, વિમોક્ષ, ઉપધાનશ્રત, મહાપરિજ્ઞા, પિડેષણા, શય્યા, ઇર્ષા, ભાષા, વઐષણા, પાત્રૈષણા, અવગ્રહપ્રતિમા, સપ્તસમૈકકા-એ સાત, ભાવના. વિમુક્તિ. પ૯. વિમુક્તિ અધ્યયન, નિશીથ અધ્યયન સહિત ૨૫-મું જાણવું. અપર્યાપ્ત, સંક્લિષ્ટ પરિણામી, મિથ્યાદષ્ટિ વિકસેન્દ્રિય જીવ નામકર્મની ૨૫-ઉત્તર પ્રકૃતિને બાંધે. તે આ - તિર્યગતિનામ, વિકસેન્દ્રિય જાતિ નામ, ઔદારિક શરીર, તૈજસ શરીર, કામણ શરીર, હુંડક સંસ્થાન, ઔદારિક શરીર અંગોપાંગ, છેવટુ સંઘયણ, વર્ણ, ગંધ, રસ, સ્પર્શ, તિર્યગાનુપૂર્વી, અગુરુલઘુ, ઉપઘાત, ત્રસ, બાદર, અપર્યાપ્તક, પ્રત્યેક, અસ્થિર, અશુભ, દુર્ભગ, અનાદેય, અયશકીર્તિ અને નિર્માણનામ. ગંગા અને સિંધુ મહાનદી 25 ગાઉ પૃથક પ્રવાહથી બંને દિશામાં ઘટના મુખથી પડીને, મુક્તાવલીહાર સંસ્થાનવાળા પ્રપાતે પોતપોતાના કુડમાં પડે છે. રક્તા, રક્તવતી મહાનદી ૨૫-ગાઉ પ્રથકુ પ્રવાહથી એ રીતે જ પડે છે. લોકબિંદુસાર પૂર્વમાં ૨૫-વસ્તુઓ કહી છે. આ રત્નપ્રભામાં કેટલાક નારકીની સ્થિતિ ૨૫-પલ્યોપમની છે. અધઃસપ્તમી પૃથ્વીમાં કેટલાક નારકોની સ્થિતિ ૨૫-સાગરોપમ છે. કેટલાક અસુરકુમારોની સ્થિતિ ૨૫-પલ્યોપમ છે. સૌધર્મ-ઈશાન કલ્પે કેટલાક દેવોની ૨૫-પલ્યોપમ સ્થિતિ છે. મઝિમ હેટ્રિકમ રૈવેયકે દેવોની જઘન્ય સ્થિતિ ૨૫-સાગરોપમ છે. હેઠિમ ઉવરિમ રૈવેયકે ઉત્પન્ન દેવોની સ્થિતિ ઉત્કૃષ્ટથી ૨૫-સાગરોપમ છે. આ દેવો ૨૫-અર્ધમાસે આન-પ્રાણ, ઉચ્છવાસ-નિઃશ્વાસ લે છે. તેઓને 25,000 વર્ષે આહારેચ્છા થાય છે. કેટલાક ભવસિદ્ધિક જીવો 25 ભવ કરી યાવતુ દુઃખાંત કરશે. સમવાય-૨પનો મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત ભાવાનુવાદ પૂર્ણ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત “(સમવાય)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 31