________________ આગમસૂત્ર 4, અંગસૂત્ર 4, “સમવાય' સમવાય-૨૩ સૂત્ર-પ૩ ‘સૂયગડ’ અંગસૂત્ર (2) ના 23 અધ્યયનો છે, તે આ પ્રમાણે - 1. સમય, વૈતાલિક, ઉપસર્ગપરિજ્ઞા, સ્ત્રીપરિજ્ઞા, નરકવિભક્તિ, 6. મહાવીરસ્તુતિ, કુશીલપરિભાષિત, વીર્ય, ધર્મ, સમાધિ, 11. માર્ગ, સમવસરણ, યથાતથ્ય, ગ્રંથ, યમકીય, ૧૬.ગાથા, પુંડરીક, ક્રિયાસ્થાન, આહારપરિજ્ઞા, અપ્રત્યાખ્યાનક્રિયા, 21. અનગારશ્રુતઅદ્રકીય, નાલંદીય. જંબુદ્વીપના ભરતક્ષેત્રમાં આ અવસર્પિણીમાં 23 જિનેશ્વરોને સૂર્યોદય મુહૂર્તે કેવલજ્ઞાન-દર્શન ઉત્પન્ન થયા. જંબુદ્વીપના ભરતક્ષેત્રમાં આ અવસર્પિણીમાં 23 તીર્થંકરો પૂર્વભવમાં અગિયાર અંગના જ્ઞાતા હતા. તે આ . અજિત યાવત્ વર્ધમાન. કેવલ કૌશલિક ઋષભ અહંતુ ચૌદપૂર્વી હતા. જંબદ્વીપમાં આ અવસર્પિણીમાં 23 તીર્થંકરો પૂર્વ ભવે માંડલિક રાજા હતા, તે આ - અજિત યાવત વર્ધમાન. કેવલ કૌશલિક અહંતુ ઋષભ પૂર્વ ભવે ચક્રવર્તી હતા. આ રત્નપ્રભા પૃથ્વીમાં કેટલાક નારકોની ૨૩-પલ્યોપમની સ્થિતિ છે. અધઃસપ્તમી પૃથ્વીમાં કેટલાક નૈરયિકોની સ્થિતિ ૨૩-સાગરોપમ છે. કેટલાક અસુરકુમારોની સ્થિતિ ૨૩-પલ્યોપમ છે. સૌધર્મ-ઈશાનકર્ભે કેટલાક દેવોની સ્થિતિ ૨૩-પલ્યોપમ છે. હેટ્રિકમ મઝિમ રૈવેયકે દેવોની જઘન્ય સ્થિતિ ૨૩-સાગરોપમ છે. હેઠિમ હેઠિમ રૈવેયકે ઉત્પન્ન દેવોની ઉત્કૃષ્ટ સ્થિતિ ૨૩-સાગરોપમ છે. તે દેવો ૨૩-અર્ધમાસે આનપ્રાણ, ઉચ્છવાસ-નિઃશ્વાસ લે છે. તેમને 23,000 વર્ષે આહારેચ્છા થાય છે. કેટલાક ભવસિદ્ધિક જીવો 23 ભવ ગ્રહણ કરીને સિદ્ધ-બુદ્ધ-મુક્ત-પરિનિવૃત્ત-સર્વ દુઃખાંતકર થશે. સમવાય-૨૩નો મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત ભાવાનુવાદ પૂર્ણ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત “(સમવાય)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 29