________________ આગમસૂત્ર 3, અંગસૂત્ર 3, “સ્થાનાંગ’ (1005) બધા દ્વીપ સમુદ્રો 1000 યોજન ભૂમિમાં છે. બધા મહાદ્રહો 10 યોજન ઊંડા છે. બધા પ્રપાતકુંડો 10 યોજન ઊંડા છે. શીતા-શીતોદા મહાનદીઓ, મુખમૈલે દશ-દશ યોજન પ્રમાણ ઊંડાઈથી કહ્યા છે. (1006) કૃતિકા નક્ષત્ર સર્વ બાહ્ય મંડલથી દશમાં મંડલમાં ચાર ચરે છે. અનુરાધા નક્ષત્ર સર્વાત્યંતર મંડલથી દશમાં ચાર ચરે છે. (1007) દશ નક્ષત્રો જ્ઞાનના વૃદ્ધિકર કહ્યા છે, તે આ પ્રમાણે - (1008) મૃગશીર્ષ, આદ્ર, પુષ્ય, ત્રણ પૂર્વાઓ, મૂલ, આશ્લેષા, હસ્ત અને ચિત્રા. સૂત્ર-૧૦૦૯ ચતુષ્પદ સ્થલચર પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિકોની જાતિકુલકોટિ યોનિ પ્રમુખ દશ લાખ કહેલી છે. ઉરપરિસર્પ સ્થલચર પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિકોની જાતિ કુલ કોટિ યોનિ પ્રમુખ દશ લાખ કહી છે. સૂત્ર-૧૦૧૦ જીવો, દશ સ્થાન વડે બાંધેલા પુદ્ગલો પાપકર્મપણે ગ્રહણ કર્યા છે, કરે છે, કરશે. તે આ રીતે - પ્રથમ સમય એકેન્દ્રિય નિવર્તિત યાવત્ સ્પર્શનેન્દ્રિય નિવર્તિત. એ રીતે ચય, ઉપચય, બંધ, ઉદીરણા, વેદના અને નિર્જરા (ત્રણે કાળને આશ્રીને) જાણવા. દશ પ્રદેશિક સ્કંધો અનંતા કહ્યા, દશ પ્રદેશાવગાઢ પુદ્ગલો અનંતા કહ્યા છે, દશ સમય સ્થિતિક પુદ્ગલો અનંતા કહ્યા છે, દશ ગુણ કાળા પુદ્ગલો અનંતા કહ્યા છે. એ રીતે વર્ણ, ગંધ, રસ, સ્પર્શ યાવત્ દશ ગુણરૂક્ષ પુદ્ગલો અનંતા કહ્યા છે. સ્થાન-૧૦નો મુનિ દીપરત્નસાગરે કરેલ ભાવાનુવાદ પૂર્ણ સ્થાનાંગ સૂત્ર ગુજરાતી ભાવાનુવાદ પૂર્ણ મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “સ્થાન)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 135
