________________ આગમસૂત્ર 2, અંગસૂત્ર 2 ‘સૂત્રકૃ’ 259- ભલે પોતાની પુત્રી હોય, પુત્રવધૂ હોય, ધાત્રી હોય કે દાસી હોય, મોટી ઉંમરની હોય કે કુંવારી હોય, પણ સાધુ તેની સાથે પરિચય ન કરે. 260- સ્ત્રી સાથે એકાંતમાં બેસેલ સાધુને જોઈને તેણીના જ્ઞાતિજનો કે મિત્રોને કદી દુઃખ થાય છે કે આ સાધુ પણ સ્ત્રીમાં ગૃદ્ધ અને આસક્ત છે, પછી ક્રોધથી તેઓ કહે છે- તું જ આ સ્ત્રીનું ભરણ-પોષણ કેમ કરતોનથી? 261- ઉદાસીન શ્રમણને આવી સ્થિતિમાં જોઈને કોઈ ક્રોધિત થઈ જાય છે. અથવા તે સ્ત્રી પ્રેમવશ સાધુને ભોજન આપે છે, તે જોઇને તેઓ સ્ત્રીમાં દોષ હોવાની શંકા કરે છે કે - આ સ્ત્રી સાધુ સાથે અનુચિત સંબંધ રાખે છે. 262- સમાધિભ્રષ્ટ અર્થાતુ ધર્મ ધ્યાનથી ભ્રષ્ટ પુરુષ જ તે સ્ત્રીઓ સાથે પરિચય કરે છે. તેથી સાધુ આત્મહિત માટે સ્ત્રીની શય્યા નજીક ન જાય. સૂત્ર-૨૬૩ થી 266 દીક્ષા લઇને પણ કોઈક સાધુ સ્ત્રી સંબંધ કરે છે, તે બતાવે છે 263- કેટલાક સાધુ ગૃહત્યાગ કરવા છતાં મિશ્ર માર્ગનું સેવન કરે છે અર્થાત્ કાંઈક ગૃહસ્થના અને કાંઈક સાધુના આચારનું સેવન કરે છે અને તેને જ મોક્ષનો માર્ગ કહે છે, કેમ કે કુશીલો બોલવે શૂરા હોય છે, કાર્યમાં નહી. 264- કુશીલ સાધુ સભામાં પોતાને શુદ્ધ બતાવે છે, પણ છૂપી રીતે પાપ કરે છે, અંગચેષ્ટાદિના જ્ઞાતા પુરુષ જાણી લે છે કે આ માયાવી અને મહાશઠ છે. 265- દ્રવ્યલિંગી અજ્ઞાની સાધુ પૂછવા છતાં પોતાના દુકૃતને કહેતો નથી. પણ આત્મપ્રશંસા કરવા લાગે છે, આચાર્યાદિ જ્યારે તેને કહે છે કે “મૈથુન ઇચ્છા ન કરો ત્યારે તે ખેદ પામે છે. 266- જેઓ સ્ત્રીઓનું પોષણ કરી ચૂક્યા છે, સ્ત્રીઓ દ્વારા થતા વેદ-ખેદના જ્ઞાતા છે. તથા જે પુરુષ બુદ્ધિશાળી છે, એવા પણ સ્ત્રીઓને વશીભૂત થઈ જાય છે. સૂત્ર- 267, 268 267- આ લોકમાં જ સ્ત્રીસંબંધી વિપાકને બતાવે છે- પરસ્ત્રી સેવન કરનાર પુરુષના હાથ, પગ છેદીને આગમાં શેકે છે, અથવા માંસ, ચામડી કાપીને તેના શરીરને ક્ષારથી સીંચે છે. 268- પાપથી સંતપ્ત પુરુષો આ લોકમાં કાન, નાક અને કંઠનું છેદન સહન કરે છે, પણ એવો નિશ્ચય નથી કરતા કે હવે અમે ફરીથી આ પાપ નહીં કરીએ. સૂત્ર- 269, 270 અમે સાંભળેલ છેકે “સ્ત્રીનો સંગ ખરાબ છે, કોઈ એમ પણ કહે છે કે- સ્ત્રીઓ ‘હવે હું આવું કરીશ નહી એવું બોલે છે, પણ સ્ત્રીઓ કહેલી વાતનું કાર્ય દ્વારા કદી પાલન કરતી નથી... સ્ત્રીઓ મનમાં કંઈક જુદું વિચારે છે, વાણીથી જુદું કહે છે અને કાર્ય કંઈક જુદું જ કરે છે, તેથી સાધુ સ્ત્રીઓને ઘણી માયાવી જાણી તેણીનો વિશ્વાસ ન કરે. સૂત્ર– 271 થી 274 - 271- વિવિધ વસ્ત્રો અને અલંકારયુક્ત કોઈ યુવતી શ્રમણને કહે છે કે હે ભયથી બચાવનાર ! મને ધર્મ કહો, હું વિરત બનીને સંયમ પાળીશ. 272- અથવા શ્રાવિકા હોવાથી હું સાધુની સાધર્મિણી છું. એવું કહીને સ્ત્રીઓ સાધુ પાસે આવે છે પણ જેમ અગ્નિના સહવાસથી લાખનો ઘડો પીગળે તેમ સ્ત્રી સંસર્ગથી વિદ્વાન પુરુષ પણ વિષાદ પામે છે. 273- જેમ લાખનો ઘડો અગ્નિથી તપ્ત થઈ શીધ્ર નાશ પામે છે, તેમ સ્ત્રીના સંસર્ગથી સાધુ શીધ્ર સંયમથી ભ્રષ્ટ થાય છે. 274- કોઈ ભ્રષ્ટ-આચારી સાધુ પાપકર્મ કરે છે, પણ આચાર્ય આદિના પૂછવા પર જલદી કહે છે કે હું મુનિ દીપરત્નસાગર કૃત્ “(સૂત્રકૃત)” આગમસૂત્ર ભાવાનુવાદ Page 28