________________
શુભસંગ્રહ–ભાગ ૭ મે અંત મેં ઇન અત્યાચારોં કા પરિણામ વહી હુઆ જે સદા સે હોતા આયા હૈ. શીધ્ર હી રાજસંચાલક કે પ્રતિ પ્રજા કે મન મેં વિદ્રોહ કે ભાવ ભર ગયે.
ગૈર-ઈસાઈ બૌદ્ધાં પર તે રાજદ્રોહ કી મુહર લગ હી ચૂકી થી. કિંતુ જે લેગ ઠેક-પીટ કર ઈસાઈ બનાયે ગયે થે, તે લેગ ભી ભીતરી તૌર સે ક્રાન્તિકારિયોં મેં શામિલ થે. ડચ સરકાર સે યહ બાત છિપી નહીં થી. યથાસમય લંકા કે એક ઓર સે દૂસરે છેર તક રાજદ્રોહ કી પ્રચંડાગ્નિ ધધક ઉઠી, અખિલ પ્રજા મેં કાન્તિ કલ ગઈ. રાજસત્તાધારિર્યો કે યહાં તક નહીં સૂઝતા થા કિ કિસે ફાંસી દે, કિસે કાર્ટો, કિસે મારેં ? સભી ક્રાન્તિકારી છે. લાચાર હો કર ડચ-લે કે મુંહ કી ખાની પડી ઔર પ્રજા સે સંધિ કરને કા નિશ્ચય કિયા. વિદ્રોહિયાં ને સંધિ કા પ્રસ્તાવ અપ્રસન્નતા સે સ્વીકાર કિયા, પાશ્ચાત્ય લોગ જબ હાર જાતે હૈ તબ તે અપની ઝેપ છિપાને કી સદા કોશિશ કરતે હૈં. સંધિ કે શબ્દ હી ઇસ બાત કે પ્રમાણ હૈ. સંધિ કી યે શર્તે થી–
“ઈસાઈ–ધર્મ કે પ્રચારાર્થ સરકાર ને શુદ્ધ-હેતુ સે કાનૂન બનાયે થે, કિંતુ પ્રજા કી ઉન કાયદો કે પ્રતિ ગલત ફહમી તથા ઇસ સંબંધ મેં પ્રજા કી સ્પષ્ટ અનિચ્છા પ્રતીત હોતે દેખ કર અપની રાજનિષ્ઠ પ્રજા કે સંતેષ કે લિયે ડચ-સરકાર કાનૂન બનાતી હૈ કિ ભવિષ્ય મેં ઈસાઈ ધર્મ સ્વીકાર કરના અથવા અસ્વીકાર કરના પ્રજા કી ઈચ્છા પર નિર્ભર હૈ. કિસી પર અબ સખ્તી નહીં કી જાયગી. આજ સે રાજા-પ્રજા દોનોં કી સંમતિ સે રાજકીય ધર્મ સંબંધી કાનૂન સ્ટેટ-બુક સે નિકાલ દિયે ગયે હૈ. યે કાનૂન આજ સે મૃતપ્રાય સમઝે જામંગે. સરકાર ઔર પ્રજા કી અનુમતિ સે યહ કાયદા બનાયા જાતા હૈ કિ ભવિષ્ય મેં સિંહલદ્વીપ કી બૌદ્ધ પ્રજા કા પ્રત્યેક વ્યક્તિ ઉસી પ્રકાર ઉનકી ઉત્તરોત્તર સંતાન અને બૌદ્ધ નામ કે સાથ સાથ એક દૂસરા ઇસાઈ નામ ભી ધારણ કરે. દોનોં પક્ષે કે પ્રતિનિધિયોં કી અનુ મતિ ઔર સહી સે આજ ગુરુવાર કે દિન, સેંટ વર્થલોમિયો ચર્ચા મેં, હમારે પ્રભુ કે રાજ્ય કે વર્ષ ૧૬૬૮, જુલાઈ મહીને કી ૨૪ તારીખ કો યહ કાનૂન સ્વીકૃત હુઆ.”
ઇસ પ્રકાર સરકાર ઔર પ્રજા મેં સંધિ હે જાને પર સિંહલદ્વીપ કી બૌદ્ધ પ્રજા પુનઃ શાન્તિ કા અનુભવ કરને લગી, પરંતુ ઉહે અપને બૌદ્ધ નામ કે સાથ એક અથવા અધિક ઇસાઇ નામ રખના સ્વીકાર કરના પડા. ઇસ કામ કે લિયે ડચ સરકાર ને ગાંવ ગાંવ ઐફિસ ખોલે. પ્રત્યેક પુરુષ કે ઈસ ઓફિસ
મેં ઇસાઈ-નામ રજીસ્ટર કરવાના પડતા થા. જૈસે મહારાષ્ટ્રદેશીય Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com