________________
૪૫૦
શુભસંગ્રહ-ભાગ ૭ મે જાતી હૈં. ઈનકી રક્ષા અબ તુમ્હારે હી હાથ હૈ.” મેં કા યહ અંતિમ આદેશ ક્યા પાર્વતી પાલન કર સકેગી, યહી ઉસકે જીવન કી સમસ્યા થી.
સાઠ વર્ષ કા બુટ્ટા મંગલ કાયરી પાર્વતી કા ખેત આબાદ કરતા ઔર જે કુછ પૈદા હતા, ઉસકા આધા પાર્વતી કે ઘર પહુંચા જાયા કરતા થા. જબ પેદાવાર પૂરી નહીં હતી તે વહ બ્રાહ્મણી પાર્વતી કો અપને હિસે મેં સે ભી કુછ દે કર અપને કે ધન્ય સમઝતા થા. પાર્વતી ઇસી આમદની સે દો જી કા ભરણપિષણ ઔર મુનૂ કી શિક્ષા કા પ્રબંધ કિયા કરતી થી. હાં, અવસર પડને પર મંગલ સહાયતા કરને મેં કભી પીછે નહીં હટતા.
અનેક કષ્ટ ઉઠા કર પાર્વતી મેં કા સૌપા હુઆ ભાર ઢે. રહી થી. મુનૂ કી ચિંતા કે સામને યહ અપને જીવન કી ચિંતા ભૂલસી ગઈ થી. ઉસકા યૌવન ખિલ ઉઠા થા, પર ઉસે માને ઈસકી સુધ હી નહીં. ઉસકે રૂ૫ કા નિખાર દિન પર દિન બઢ રહા થા, પર ઇસ એાર માને ઉસકા ધ્યાન હી નહીં. ઉસકી રાહ મેં જાને કિતને કાંટે બિછે હુયે થે, પર ઈસકી ઉસે કુછ પરવા હી નહીં. કર્તવ્ય ને ઉસકે હૃદય કે નીરસ બના દિયા થા, સંકલ્પ ને ઉસકે નારીજીવન મેં મર્દાનગી લા દી થી.
આમ કી ફસલ કે દિને મેં પાર્વતી કા અધિક સમય ઉસ છોટે સે આમ કે બગીચે મેં હી કટતા થા. મંગલ ને એક કિનારે છોટા સા એક ઝુંપડા બના દિયા થા. પાર્વતી દિનભર ઉસમેં રહ કર આમ કી રખવાલી કરતી ઔર શામ કો મંગલ કે ઉપર રખવાલી કા ભાર છેડ, ઘર લૌટ આતી થી.
દે પહર કા સમય થા. પાર્વતી પેડે કે નીચે ગિરે હુયે આમ ઈકહે કર રહી થી. ઉસી સમય ઉસને દેખા, કિ ગાંવ કા યુવક જમદાર ગદાધર, હાથ મેં બંદૂક લિયે બગીચે મેં ઘૂસા. પાર્વતી કે નિકટ આ કર ઉસને પૂછા– “યહ બગીચા આપ હી કા હૈ ? ” પાર્વતી ને જવાબ દિયા–“હાં, મેરા હી હૈ.”
“મેં ઈન પેડે પર ચિડિ કા શિકાર કરના ચાહતા હું. આપ બુરા તે ન માનેગી?”
“બાબૂ સાહબ, આપકા રાજપાટ હૈ. મેં મના કેસે કર સકતી હૈં ? પર વિધવા બ્રાહ્મણી કે બગીચે મેં જીવહત્યા ન હે, તો અચ્છા હૈ. આપ તો ક્ષત્રિય હૈ, રાજા હૈ, પર મુઝે પાપ સે કૌન બચાવેગા ?”
ગદાધર ને જસે ચૌક કર પૂછા–“ક્યા રામખેલાવન મિશ્ર કી પુત્રી આપ હી હૈ?” પાર્વતી ને જરા સહમ કર જવાબ દિયા–“જી હાં, મેં હી હૂં.”
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com