Page Text
________________
૪૩૨
શુભસંગ્રહ-ભાગ ૭ માં संतुष्टो भार्यया भर्ता भर्ती भार्या तथैव च । यस्मिन्नेव कुले नित्यं कल्याणं तत्र धै ध्रुवम् ॥
જિસ કુલ મેં સ્ત્રી સે પુરુષ પ્રસન્ન રહતા હૈ, ઔર પુરુષ સે સ્ત્રી, ઉસકા અવશ્ય કલ્યાણ હોતા હૈ.
સેવાભાવ આર્ય સંસ્કૃતિ કા એક અંગ હૈ. ઈસી લિયે ચાહે પુરાણ ઉપપુરાણ મેં, પતિ કી સેવા કરના સ્ત્રી કા ધર્મ બતલાયા ગયા છે. કારણ ઈસકા યહ હૈ કિ સેવાપ્રવૃત્તિ ઢિયાં મેં સ્વાભાવિક હતી હૈ. વે ઉદારહદયા, કેમલમના ઔર દયાશીલા હતી હૈ. દૂસરે કા દુઃખ દેખ કર દ્રવીભૂત હેના ઉનકા પ્રધાન ગુણ છે. ઉનમેં સહનશીલતા ભી અધિક હોતી હૈ, સેવા કે લિયે યહ ગુણ અધિકતર અપેક્ષિત હૈ, જિસમેં કષ્ટસહિષ્ણુતા નહીં, વહ સ્થિર ચિત્ત સે સેવાભાવપરાયણ નહીં હો સકતા. સંતાન કે દસ માસ ગર્ભ મેં ધારણ કર કે ઉસે જન્મ દેના ઔર આત્મોત્સર્ગ કર ચિરકાલ તક તન્મયતા સે ઉસકી સેવા કરના માતા કા હી કામ હૈ ઔર ઈસી લિયે ભગવાન મનુ કે કથનાનુસાર “સત્ર પિતૃન માતા શ ક્તિચિતે માતા પિતા સે ગૌરવ મેં સહસ્ત્ર-ગુના અધિક હૈ. યદિ માતાઓં યહ અલૌકિક સેવાભાવ ન હતા, તો ધરાતલ આજ સંતાનન્ય હતા. પશુપક્ષિય તક મેં યહ ભાવ ઇતના પ્રબલ હોતા હૈ કિ દેખ કર આશ્ચર્ય હોતા હૈ. રણુ જિસ સમય પુરુષજાતિ શસ્ત્ર-સંચાલન મેં ઉન્મત્ત દિખલાઈ દેતી હૈ, ઉસ સમય ધીર ભાવ સે મહિલાઓં (નર્સે) ઘાયલ ઔર રેગિ કી પરિચર્યા મેં નિરત દેખી જાતી હૈ. જિસકે સેવાભાવ કા પ્રવાહ ઇતના સબલ હૈ, પતિદેવ કી સેવા કી સચ્ચી અધિકારિણી વહી હૈ. શાસ્ત્રોં કી આજ્ઞા કા મર્મ યહી હૈ. કકિ પતિ કી હિતકારિણી સંસાર મેં પત્ની કે સમાન ઔર કૌન હૈ ? વિપત્તિ મેં, કષ્ટ મેં, દુઃખ કે અન્ય અવસર પર પતિ કી સેવા જિસ લગન ઔર તન્મયતા સે પત્ની કર સકતી હૈ, અન્ય નહીં. પ્રત્યેક કાર્ય કે લિયે યોગ્ય અધિકારી હી અપેક્ષિત હતા હૈ. શાસ્ત્ર ઇસ સિદ્ધાંત કી ઉપેક્ષા કેસે કરતા? સદા સે સેવા કા ભાર ઉસી પર પડતા આયા હૈ, જો સમીપી હોતા હૈ. અર્ધાગિની પત્ની સે બઢ કર સમીપી સંસાર મેં ઔર દૂસરી કૌન હૈ ? ફિર પતિસેવા યદિ ઉસકા કર્તવ્ય ન કહા જાય, તો કિસકા કહા જાવે !
ગોસ્વામી તુલસીદાસ કી રામાયણ પવિત્ર આર્ય સંસ્કૃતિ ઔર મહાન આદર્શો કા ભંડાર હૈ. શ્રીમતી જનકનંદિની સતીસાવી સ્ત્રિયોં કી શિરોમણિ હૈ. ઉનકે વિષય મેં ગોસ્વામીજી એક સ્થાન પર લિખતે હૈ. –
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 035270 |
| Book Title | Shubh Sangraha Part 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Akhandanand Bhikshu |
| Publisher | Sastu Sahitya Vardhak Karyalay |
| Publication Year | 1931 |
| Total Pages | 640 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 43 MB |