Shubh Sangraha Part 07

SR No.: 035270
Original Sutra Author: N/A
Author: Akhandanand Bhikshu
Publisher: Sastu Sahitya Vardhak Karyalay
Publication Year: 1931
Total Pages: 640
Language: Gujarati
Classification: Book_Gujarati
File Size: 43 MB

Page 377

૩૬૪
શુભસંગ્રહ-ભાગ ૯ મા
કાર્યો સે અપ્રસન્ન નહીં હૈાતા. જ્યાં જ્યાં માતા ઉસે ચાટતી હૈ, ઉસે મા આતા હૈ. ઉસે માતા કા ચાટના દૂધ સે આધક મીઠા પ્રતીત હાતા હૈ. યદિ મનુષ્ય મે' દૂસરે ભાાં કે પ્રતિ યહુ ભાવ ઉત્પન્ન હૈ। જાય તે! વહ ઉનકે મામલેાં કે સુગમતા સે દૂર કર સકતા હૈ. સંસાર મેં નામ કે કિતને સુધારક હૈ. વહુ નિકા સુધાર કરના ચાહતે હૈં ઉનસે ઘૃણા કરતે હૈં, વર્ષ ઉનકી તાડના ઔર ભસના કરતે હૈં. વહ ઉનકા તાને દેતે હૈં. વહે ઉનકા ચિડાતે હૈ.... કભી કભી તેા વહ ઉના ભયાનક દંડ દેતે હૈં. યહુ સબ કિસ લિયે ? સુધાર કે લિયે. પરંતુ યહ સુધાર વાસ્તવિક સુધાર નહીં હૈ. વાસ્તવિક સુધાર વહ હૈ જે અગાધ પ્રેમ કે સાથ ક્રિયા જાય, સુધરનેવાલે કે। ભી મજા આ પરંતુ સુધાર કે સાથ ઉપકાર ભી કરના હેાગા, ગાય અચ્ચે ક્રા ચાટ કર હી સંતુષ્ટ નહી હા જાતી, કિંતુ વહુ ઉસકેા મીઠા દૂધ ભી પિલાતી હૈ. ઈસી પ્રકાર હમકા દૂસરેમાં કે સાથે ઉપકાર કરના ચાહિયે.
જાય.
હું સુધારક લાગેા ! યદિ તુમ્હારે હ્રદય મેં ઉન લાગેાં કે લિયે અગાધ પ્રેમ નહીં હૈં જિનકા તુમ સુધાર કરના ચાહતે હા તા તુમા સુધાર કા અધિકાર નહીં. તુમ સુધાર કા કામ છે. દા ઔર ઉસ સમય તર્ક સુધાર કા નામ મત લે, જખ તક તુમકે। ઉનકે પ્રતિ પ્રેમ ન હેા.
વેદ ઈસ દૃષ્ટાંત સે એક બાત ઔર સ્પષ્ટ કરતા હૈ. યદ્યપિ ગાય મેં માતૃત્વ કા આદર્શ હૈ તથાપિ વહુ પશુ હૈ. નવજાત અચ્ચે કે સાથ તે વહુ અગાધ પ્રેમ કરતી હૈ; પરંતુ અન્ય પશુમે કે સમાન ઉસકા બડે બચ્ચાં કે સાથ વહુ પ્રેમ નહીં રહેતા. વેદ હુ કહેતા હૈ કિ મનુષ્ય કે પ્રત્યેક મનુષ્ય કે સાથ ઉસી પ્રકાર વ્યવહાર કરના ચાહિયે જૈસે ગાય અપને નવજાત અચ્ચે કે સાથ. મનુષ્ય જિતના ઇસ આદશ કી ઓર ચલતા જાયગા ધૃતના હી વહુ ઉત્કૃષ્ટ હાતા જાયગા.
,
વેદ મેં ‘અન્યા” શબ્દ યોગરૂઢિ રૂપ સે ગાય કે અ` મેં આતા હૈ. અન્યા કહતે હૈ, ઉસ આદમી કા, જો મારને કે યાગ્ય ન હૈ। અર્થાત્ જો પ્રેમ કરને યાગ્ય હેા. જો પશુ, સૃષ્ટિ મેં હમારે સાંસારિક જીવન કે સુધાર કા ઈસ પ્રકાર આદશ` હૈ। સકે ઉસકે લિયે ‘અન્યા’ કહના ઔર ઉસ પર પ્રેમ કરના કૈવલ કૃતજ્ઞતા માત્ર હૈ. ( જાન્યુઆરી-૧૯૩૦ ના “સાદેશિક ”માંથી )