________________
એક મુસલમાન રામભક્ત
૨૧૩ “હાં ! હાં, અછા, વલરામ હે જ. ”
અબ પંડિત ટેકચંદજી ભી ઉન્હીં કી તરહ મસ્ત હે ગયે. ઉનકા નામ “વલીરામ” પડા. મામુકીમાં કી તીન શરે પઢ કર વે ફરસી ઔર અરબી કે બડે વિદ્વાન હે ગયે. ઉનકા બનાયા હુઆ દિવાને-વલીરામ” અબ ભી આદર કી દૃષ્ટિ સે દેખા જાતા હૈ.
મહાત્મા વસાલી પ્રમોદ વન મેં રહતે થે ઔર પંડિત વલીરામજી મણિકૂટ પર વિચરતે થે. રાત્રિ કે જબ કભી દોને મિલ જાતે થે તબ ખૂબ બન આતી જે મિલ બૈઠતે દિવાને દો' વાલી કહાવત ચરિતાર્થ હોતી થી.
કુછ દિન પશ્ચાત મહાત્મા વસાલી ને જીવનયાત્રા સમાપ્ત કર સાકેતવાસ કિયા, ઉનકી સમાધિ ઉસી બેર વૃક્ષ કે નીચે અબતક મૌજૂદ હૈ.
મામુકીમાં' નામકી પ્રસિદ્ધ પુસ્તિકા મહાત્મા વસાલી હી કી નિર્માણ કી હુઈ હૈ. આધી રાત્રિ કે સમય યહ કવિતા અનાયાસ હી ઉનકે મુંહ સે નિકલ ગયી થી. દૂસરે હી દિન લખનઉ કે કીલકાલ કી મજલિસ મેં પીરજાદા નકશાહ ને ઇસે ગા કર સુનાયા. લોગો ને બહુત પસંદ કિયા. સબ જગહ પ્રચાર હે ગયા, યહાં તક કિ વહ મક્તબ મેં જારી હો ગયી ઔર પાઠશાલાએ મેં અબ ભી પઢાયી જાતી હિ.
એક દિન મૌલાના નજીર, શાહ સાહેબ સે મિલને આયે. ઉનહોંને બડે પ્રેમ સે વહ કવિતા સુનાયી. શાહ સાહેબ ને કહા -મૈને તે કિસીકે ઇસે લિખાયા તક નહીં ! આપકે કૈસે પ્રાપ્ત હુઈ ? મૌલાના સાહેબ ને લખનઉ કીલકાલ કી મજલિસ મેં સુન કર યાદ કર લેને કા સંપૂર્ણ વૃત્તાંત કહ સુનાયા. શાહ સાહેબ કે બડા આશ્ચર્ય હુઆ. અપને પ્રિયતમ કા રહસ્ય સમઝ કર વે ચુપ હે રહે.
એક દિન જનકપુર મેં સ્વામી જાનકીવરશરણુજી કે મુખ સે અનાયાસ હી યહ પદ નિકલ ગયે થે–
ચિત લે ગયે ચુરાય જુલફે લલા. હમ જાની તે કૃપાસિંધુ હૈ, તબ ઉનસે ભઈ પ્રીતિ ભલા. વિરહી જન કે દુખ ઉપજાવત કરત નયે નયે અજબ કલા. પ્રીતિલતા ! પ્રીતમ બે દરદી છડિ હમેં કિત ગયે ચલા.
ઉને યહ પદ કિસીકે લિખાયા ભી નહીં થા; પરંતુ જબ વે અયોધ્યાજી મેં આયે તો વહાં ભી યહી પદ લોગ કે ગાતે સુના. ઉન્હેં બડા આશ્ચય હુઆ.
શ્રી માધવેન્દ્રપુરીજી જગન્નાથજી સે લૌટતે સમય માર્ગ મેં ગોપીનાથજી કે મંદિર મેં ઠહર ગયે. પ્રસાદ મેં ખીર ભી મિલી Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat www.umaragyanbhandar.com