________________
૧૦૮
શુભસંગ્રહ–ભાગ ૭ મા હો કર સમસ્ત દેવતા ઔર ઋષિ કે સામને સીતા કે પાપરહિત હેને કી ઘોષણા કી થી; તથાપિ ઇસ લોકાપવાદ કે કારણ મને સીતા કે ત્યાગ કા નિશ્ચય કર લિયા હૈ. ઇસ લિયે – કલ પ્રાતઃકાલ હ સુમંત સારથી કે રથ મેં બેઠા કર સીતા કે ગંગા કે ઉસ પાર તેમસા નદી કે તીર પર મહાત્મા વાલ્મીકિ કે આશ્રમ કે પાસ નિર્જન વન મેં છેડ કર ચલા આ. તુઝે મેરે ચરણે કી ઔર જીવન કી શપથ હૈ, ઈસ સંબંધ મેં તૂ મુઝસે કુછ ભી ન કહના. સીતા સે ભી અભી કુછ ન કહના.” લક્ષ્મણને દુઃખભરે હદય સે મૌન હે કર આજ્ઞા સ્વીકાર કી ઔર પ્રાતઃકાલ હી સુમંત સે કહ કર રથ જુડવા લિયા.
સીતાજી ને એક બાર મુનિયે કે આશ્રમે મેં જાને કે લિયે ત્રિીસમ સે પ્રાર્થના કી થી; અતએ લમણુ કે દ્વારા વન જાને કી બાત સુન કર સીતાજી ને યહી સમઝા કિ સ્વામી ને ઋષિર્યો કે આશ્રમે મેં જાને કી આજ્ઞા દી હૈ ઔર વહ ઋષિપનિર્યો કે બાંટને કે લિયે બહુમૂલ્ય ગહને કપડે ઔર વિવિધ પ્રકાર કી વસ્તુ લે કર વન કે લિયે વિદા હો ગયી. માર્ગ મેં અશકુન હોતે દેખ કર સીતા ને લક્ષ્મણ સે પૂછા–“ભાઈ ! અપને નગર ઔર ઘર મેં સબ પ્રસન્ન તો હૈ ન લક્ષમણને કહા-સબ કુશલ હૈ. યહાંતક તો લક્ષ્મણને સહન કિયા, પરંતુ ગંગા કે તીરપર પહુંચતે હી મમવેદના સે લક્ષ્મણ કા હૃદય ભર આયા ઔર વહ દીન કી ભાંતિ ફૂટ ફૂટ કર રેને લગા. સંયમશીલ ધર્મજ્ઞ લક્ષ્મણ કા રેતે દેખ કર સીતા કહને લગીભાઈ ! તુમ રોતે કર્યો હો ?હમલોગ ગંગાતીરપર ઋષિ કે આશ્રમે જ સમીપ આ ગયે હૈ. યહાં તે હર્ષ હોના ચાહિયે: તમ ઉલ્ટા ખેદ ર સહ હા. તુમ તો રાત-દિન શ્રીરામચંદ્રજી કે પાસ હી રહતે હા. કયા રાત્રિ કે વિયેગ મેં હી શોક કરને લગે? હે પુરુષ! મુઝકે ભી રામ પ્રાણાધિક પ્રિય હૈ, પર મૈં તો શક નહીં કરતી. ઇસ લડકપિન કેમ છોડા ઔર ગંગા કે ઉસ પાર ચલ કર મુઝે તપસ્વિય કે દર્શન કરીએ. મહાત્માઓ કે ભિન્ન ભિન્ન વસ્તુઓં બાંટ કર
ઔર યથાયોગ્ય ઉનકી પૂજા કર એક હી રાત રહ હમ લોગ વાપસ લૉટ આગે. મેરા મન ભી કમલનેત્ર, સિંહસદશ વક્ષસ્થલવાલે, આનંદદાતા મેં શ્રેષ્ઠ શ્રીરામ કે દેખને કે લિયે ઉતાવલા હો રહા હૈ.”
લક્ષ્મણને ઈન વચને કા કોઈ ઉત્તર નહીં દિયા ઔર સીતા કે સાથ નૌકાપક સવાર હે ગંગા કે ઉસ પાર પહુંચ કર ફિર ઉચ્ચ સ્વર સે શનઃ શુરુ કર દિયા. સીતાજી કે બારંવાર પૂછને ઔર આજ્ઞા દેને પર લક્ષ્મણને સિર નીચા કર કે ગદ્ગદ્ વાણું સે લોકાપવાર આ પ્રસંગ વર્ણન કરતે હુએ કહા“સીત ! તુમ નિર્દોષ હા, કિંતુ શ્રીરામ ને તુમકો ત્યાગ દિયા હૈ. અબ તુમ શ્રીરામ કો.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com