________________
૧૭૨
શુભસંગ્રહ-ભાગ ૭ મે કા વધ કરના ધર્મવિરુદ્ધ હૈ ઔર શસ્ત્ર છેડે હુયે ભીષ્મ ઔર દ્રોણ કા વધ, રથ સે ઉતરે હુયે કર્ણ કા વધ, સતે હુયે ધૃષ્ટદ્યુમ શિખંડી ઔર દ્રૌપદી કે પાંચ પુત્રોં કા બ્રાહ્મણકુલોત્પન વીરતાભિમાની અશ્વત્થામાઠારા વધ-કહાં તક ગિનામેં; યહ સબ ઘટનાયે હું જે સ્પષ્ટ રૂપ સે રામાયણ ઓર મહાભારત કે સમય કી અવસ્થાઓ કે પ્રકટ કરતે હૈ.” યદ્યપિ મહાભારત કે સમય રામાયણ કે સમય કી ભાંતિ હી અથવા ઉસસે ભી અધિક આર્યાવર્ત મેં સંપત્તિ ભરી હુઈ થી ઔર રામાયણ કે સમય કે વીરે કી ભાંતિ ભીષ્મ, દ્રોણ, અર્જુનાદિ કતિષય યોદ્ધા વાયવ્યાસ્ત્ર, પાશુપતાસ્ત્ર, વાસણાસ્ત્ર, અંતર્ધાનાસ્ત્ર, બ્રહ્માસ્ત્રાદિ આગ્નેયાસ્ત્રોં કી વિદ્યા ભી જાનતે થે. અશ્વતરી નામ અમિયાન જલપર ચલતા થા, આર્યાવર્ત કા દબદબા સારી પૃથ્વી પર જમા હુઆ થા; પરંતુ રામાયણ કે સમય કી અપેક્ષા ઇસ સમય ધર્મ કા બહુત હાસ થા.......”
ઇસ “અવતારણ” સે યહ સિદ્ધ હો જાતા હૈ કિ શ્રીરામ કા ઔર રામાયણ કા કાલ બહુત હી પ્રાચીન, શિક્ષાપ્રદ તથા ગૌરવમય હૈ.
(“કલ્યાણના રામાયણકમાંથી)
३०-श्रीरामचरितमानस की नवधा भक्ति
ચા–પ્રથમ ભગતિ સંતન્નકર સંગા, દૂસરિ રતિ મમ કથાપ્રસંગા, દે –ગુરુ-પદ-પંકજ-સેવા તીસરિ ભગતિ અમાન;
ચૌથિ ભગતિ મમ ગુનગન, કરે કપટ તજી ગાન. ચાવ–મંત્રજાપ મમ દઢ વિશ્વાસા, પંચમ ભજનુ સે બે પ્રકાસા.
છઠ દમ સીલ બિરતિ બહુ કર્મા, નિરત નિરંતર સજજન ધર્મા. સાર્વે સમ મહિમય જગ દેખા, તેં સંત અધિક કરિ લેખા. આઠä જથાલાભ સંતાષા, સપને નહિં દેખે પરદોષા. નવમ સરલ સબસન છલહીના, મમ ભરોસહિય હરષ ન દીના.
| (“કલ્યા”ના રામાયણકમાંથી)
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com