________________
૪૮
શકુંજય પ્રકાશ. ણીની ધર્મશાળા પાસે પડેલો પથ્થર મ્યુનીસીપાલીટી માત રસ્તે રેકે છે તેમ જણાવી તેના પથ્થર સાથે નખાવ્યો અને બીજે દિવસે તે દરબારી પથ્થર શેઠાણુએ ખેસ છે તે પોલીસ કેસ કરી કેદ કર્યા. જોકે તુર્ત ઉપરનું દબાણ થતાં તેઓને છેડી દેવા પડ્યાં હતાં.
તે પછી ઈ. સ. ૧૯૦૩ માં ઠાકોર માનસિંહજી બુટ પહેરી રાખીને ચીરૂટ પીતા પીતા પિતાના માણસો સાથે ગઢ અને દેરાસરે પાસે ફર્યા તેથી પિોલીટીકલ એજંટ પાસે ફરીયાદ જતાં તેમને જવાબ દેવા રાજકેટ તેડાવ્યા. ઠાકોર માનસિંહજીયે આ બાબતમાં શેઠ કહે તેમ સમાધાન કરી દેવાને તેડાવનારા સંદેશા મોકલ્યા અને રાજકેટ મુદત માગી • ઘરમેળે સમાધાન કરવાના પ્રયત્નો કરતા હતા. દરમીમ્યાન ઠાકોર સાહેબ માનસિંહજી ઈ. સ. ૧૯૦૫ માં ગુજરી ગયા. આ વખતે કુમાર બહાદુરસિંહજી નાની ઉમ્મરના હોવાથી રાજ્યવ્યવસ્થા સરકાર (એડમીનીસ્ટ્રેશન) ની દેખરેખ નીચે જતાં ઓવન ટયુડર તથા મેજર સ્ટ્રોંગના હાથ નીચે રાજકારેબાર ચાલ્યો. આ મુદત દરમ્યાન કરારની મુદત હજુ પહોંચતી હતી તથા રાજ્ય અને જેને વચ્ચે ભેદ વધારનાર મંડળનું તેમના પાસે ઉપજણ ન હોવાથી શાંતિપૂર્વક વખત પસાર થઈ ગયો. ત્યારબાદ ઈ. સ. ૧૯૧૯માં ઠાકર બહાદુરસિંહજીને ગાદી મળી.
ઠાકોર બહાદુરસિંહજી વિલાયતના સંસ્કારમાં ઉછરેલા હતા. તેથી શરૂઆતમાં સ્વચ્છ દીલથી કારભારની શરૂઆત કરી, પરંતુ તેમની સરલતાને લાભ લઈને વિક્ષેપક વર્ગ પડખે ચઢી ગયે. અને મંત્રીસ્થાને અમદાવાદના વતની શ્રીમાન ચીમનલાલ ગીરધરલાલભાઈ જોડાયા. તેમણે ૪૦ વર્ષ પુરા થયે વધારે જોરથી હકુમત સ્થાપવાને ડુંગરના કુંડેના ગાળ નાંખવાને બહાને, પાટીયાને હાને, ગઢનું રીપેર કામ અટકાવીને એમ કનડગતના ઘણાએ કચ્ચાંબચ્ચાને જન્મ આપ્યો. અને કરાર પુરે થતાં પહેલાં સર્વોપરી સત્તા પ્રાપ્ત કરવાને મુંડકાને નામે રૂા. ૨) અને ૫) ઉઘરાવવા કે છેવટ રૂા. ૧,૨૦,૦૦૦ થી ૨,૦૦,૦૦૦ સુધી અપાવવા નીચેની અરજી કરી.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com