________________
જ્યાં મારી બુદ્ધિ ન પહોંચી શકી ત્યાં જાહેર પ્રશ્ન ચચીને ઈતિહાસરસિક સાક્ષરોની હાય લેવામાં આવી.
મને જણાવતાં હર્ષ થાય છે કે મારા આ કાર્યમાં ઈતિહાસ રસિકે, સાક્ષરો અને આગેવાનોને જ્યારે મેં જે જે શ્રમ આપે છે ત્યારે ત્યારે તેમણે બનતી સલાહ આપવાને લાગણી બતાવવાથી એવા આસ પરિજનોની હુંફમાંજ હું આ કામ હાથ ધરી શકે અને તેમાં લગભગ સે જેટલા પૂર્વાચાર્યો રચિત ગ્રંથ સંગ્રહને ઓથ મને ઉપકારક થઈ પડયો છે.
આ અનુકુળતા વચ્ચે મારે તો ફક્ત સર્વ ઉપકારકેની શક્તિને આ લેખમાં ઉતારવાની હોવાથી તે કાર્ય આગળ ધપાવ્યે જતો હતો, તેવામાં પાલીતાણું સ્ટેટની અરજી હાથમાં આવી. આ ઐતિહાસિક મહાસાગર એાળંગવાની પુરી અગત્યતા છતાં તે વિકટ અને લાંબો પંથ કાપવાનું મુલતવી રાખવાની ફરજ પડી. કેમકે આ અરજી હકક અને હકુમતના નામે એક આર્ય રાજવીને હાથે ધાર્મિક સ્વતંત્રતા ઉપર આક્રમણ હતું એટલે નજીકની વસ્તુસ્થિતિનો વિચાર કરવાને નામદાર ઠાકોર સાહેબને તક મળે, જાહેર પ્રજા આ કેસનું વાસ્તવિક સ્વરૂપ સમજી શકે તે માટે છેલ્લા એક હજાર વર્ષને કે ઈતિહાસ તારવી લઈ આ ગ્રંથ દ્વારા જાહેરની દષ્ટિમાં મુકવાની અગત્ય વિચારી છે. એક જૈન તરીકે શ્રી શત્રુંજય તીર્થને અંગે જૈન પ્રજાના સ્થાપિત હક્કોનું સંશોધન કર્યું છે; છતાં તેમાં પક્ષપાત કે કલ્પનાનો રંગ ન પુરાય તે માટે પુરતી કાળજી રાખી છે.
ટૂંકમાં શ્રી શત્રુંજય તીર્થને દીર્ઘકાળથી જેને અબાધિત કબજે ભગવટો ધરાવે છે તેની ખાત્રી માટે કાળજુના ઇતિહાસને આગળ રાખી તેમજ શીલાલેખે, પ્રાચિન દેવ-મંદિરે, રસ્તાઓ, આરામસ્થાન, કુંડ વગેરે પ્રત્યક્ષ પુરાવારૂપે છેક સંપ્રતિ રાજાથી શરૂ કરી ગુર્જરેશ્વરોના જૈન અમાત્ય અને શ્રીમાનની નિરાબાધ તીર્થભક્તિનો ઇતિહાસ લખાઈ રહ્યો છે તેની પુરવણીરૂપે આ ઐતિહાસિક દોહન છે જ્યારે તેવીસ વર્ષને જુને ઈતિહાસ જુદો જ તૈયાર થાય છે જે અમારા તરફથી હવે પછી બહાર પડશે.
આ પુરવણી ગ્રંથ તૈયાર કરવાની ખબર આપતાંજ એક અઠવાડીમાં તેની થયેલી માગણું જોતાં જૈન પ્રજાને તીર્થ પ્રેમ અને વિચાર જાગૃતિનું માપ થાય છે; એટલું જ નહિ પરંતુ ગ્રંથની વસ્તુ નજરે જોવા પહેલાં જ તેના માટે અનેક હાથથી ડઝનબંધ કોપી
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com