________________
ફકત જેનાને ખાત્રી આપવામાં આવી. આ કરતાં કાંઇ વિશેષ તેઓને આપવામાં આવ્યું હતું તેમ માનવાને કાંઇ પણ કારણ નથી. એટલું તે સત્ય છે કે આવા કીસ્સાઓમાં દરબાર પાતે પાતાના કેસમાં ન્યાયાધીશ અને છે, દેશી રાજ્યામાં જો કે આ એક સામાન્ય લક્ષણ છે. તે પણ કાયદાસરની હકુમત ભાગવવાના હકક એછે થતા નથી. પાલીતાણા રાજ્ય દીવાની અને ફેાજદારી હુકુમત સંપૂર્ણ ધરાવે છે. અને હાલની તકરારા રાજ્યની આંતવ્ય વસ્થામાં સમાય જાય છે. પ્રથમ તેા પાલીતાણા રાજ્યની કે જૈનોના દાવા ચુકાવવા જોઇએ, સને ૧૮૭૭ ના ઠરાવમાં આપેલ મુંબઈ સરકારના હુકમના અર્થ માન્ય રાખવા જોઇએ. જો અદાલતા ખરા ન્યાય આપી શકે નહીં અથવા તે હુકુમતના ખોટા અથ કરે, તે જેને અન્યાય પામેલ ખીજાએની જેમ રાજકીય દરમ્યાનગીરી માટે એજન્સીને અરજ કરી શકે. પછી કાઠીયાવાડ પોલીટીકલ એજન્સી વચમાં પડી દરબારને સલાહ આપી શકે.
22
૧૯૨૪ ના. સપ્ટેંબરની ૧૮ મી તારીખના ( રાજદ્વારી) નં. ૨ ના લખાણમાં આ પ્રમાણે સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટે વિચારા જણાવ્યા હતા. જોકે શત્રુંજય પર્વત સંબ ંધની તકરારાના સંબંધમાં તે જણાવવામાં આવ્યા છે; પરંતુ જે યાત્રાવેરાના સંબંધમાં દરખારની સર્વોપરી સત્તાને સોંશે લાગુ પડે છે કે જેના ક લ કીટીંજે પ્રથમ ઠરાવ્યા પ્રમાણે મી, કેન્ડીના રીપોર્ટમાં સમાવેશ થયેલ નથી. દરમ્યાનગીરીના ખરા બંધારણપૂર્વકના અર્થ તા. ૧૬ મી મે સને ૧૯૨૪ ના ખરીતામાં મુંબઈ સરકાર તરફથી હિંદી વજીરને મેકલાવેલ નં. ૨ ના સંદેશામાં જૈનેાની વતી નીચે પ્રમાણે અતાવ્યા છે. હું તેના ત્રીજા પારેગ્રાફ અહીં ટાંકું છું.
૮ ૩. અરજી વિચારતાં ધ્યાનમાં રાખવાના અગત્યના મુદ્દો એ છે કે શત્રુંજયગિરિના ભાગેા કે તેની ઉપરના દેવાલયેાની માલીકી સંબંધી ગમે તેવા હુકમા થયા હોય તેા પણ આખા ડુંગર ઉપરની પાલીતાણા રાજ્યની સર્વોપરી સત્તા સંબ ંધી કદી પણ સવાલ થયેલ નથી અને તે શંકા રહીત છે. આખા ડુંગર ઉપરના અધિકાર સંપૂર્ણ રીતે દરખારના છે કે જે એક ખીજા વર્ગનું રાજ્ય છે અને તમામ
( ૧૫ )
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com