________________
દિત હવાનો અભિપ્રાય આપે હતા તથા સને ૧૮૭૭ માર્ચની ૧૬ મી તારીખના ઠરાવમાં મુંબઈ સરકાર જણાવે છે કે–દરબારને પોતાના રાજ્યના બીજા ભાગમાં જેવી રીતે વચ્ચે પડવાનો હક્ક છે તૈમ આ વિષયમાં વચ્ચે પડી શકે નહિ. જ્યારથી રાજ્યસ્થાનમાં બીટીશ એજન્સીની સ્થાપના કરવામાં આવી છે, ત્યારથી ડુંગરને અંગે દરબારને મરજીમાં આવે તેમ કર નાખવાને કે વસુલ કરવાને હક્ક બ્રીટીશ સરકારે કદી પણ બહાલ રાખ્યો નથી. તેમજ સને ૧૮૬૭ માં કર્નલ કીટીંજે કબુલ કર્યું છે કે આ બાબત દરબારની સત્તા મર્યાદિત હતી. - જ્યારે રેલવેઓ નહેતી અને ચાર-લૂંટારાઓને ભય હતે ત્યારે (અશાંતિના સમયમાં) દરબાર રક્ષણ કરતા હતા, તેના બદલામાં આ ભરણું જેનેએ મુળમાં સ્વીકાર્યું હતું. પરંતુ હવે રેલવેની સગવડ થતાં તે મામલામાં ઘણે સુધારો થયો છે એટલું જ નહિ પણ હજારે યાત્રાળુઓને અવરજવર થવાથી દરબારને આડતરી રીતે ઘણું લાભ થયા છે તે જે જાત્રાળુ યાત્રાર્થે જતા બંધ થાય તો પાલીતાણાની અગત્યતા ભાંગી પડે.
- યાત્રિકોની સંખ્યા વધવાનું કારણ રજુ કર્યું છે, પરંતુ તેના અંગે ઠાકોરને ખર્ચ વળે છે તેમ પુરવાર કરવામાં આવે નહિ ત્યાંસુધી રકમમાં વધારો કરવાની દલીલ નભી શકતી નથી.
કરારની મુદત માટે એજંટ સા. પ્રશ્ન કરતાં ઠાકોર સા. ના ધારાશાસ્ત્રીએ ટૂંકી મુદત માગી ત્યારે જેનેના ધારાશાસ્ત્રીએ તે કાયમી અથવા દીર્ધકાળની ઠરાવવા કહ્યું. કેમકે જે તે ફક્ત પ-૧૦ વર્ષ રાખશે તે જે ઉદ્દેશથી આટલા વર્ષો સુધી આ મુદ્દાને ના. સરકારે
વ્યવસ્થિત કર્યો હતો તે ઉદ્દેશ ઉપર પાણી ફરી જશે અને તેના પરીણામે દરબાર તથા જેને વચ્ચે વધારે ને વધારે ઘર્ષણ અને ઝગડા ઉભા થશે.
ઉપરની રજુઆત થવા પછી એન. મી. વોટસને આબુ ઉપરથી તા. ૧૨-૭-૧૯૨૬ ના રોજ નીચેનો ઠરાવ લખીને ઠરેલે પેટે વિલાયત તરફ વિદાય લીધી છે. જ્યારે એ કાગળે રાજકોટ સેંધાઈને તા. ૧૫ મી એ પાલીતાણાના ઠાકોર સાહેબ માર્કત પેઢીને. મળ્યા. તેમાં જણાવ્યું છે કે –
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com