________________
પણ કૃત્યને દાખલે ટાંકી શકાય તેમ નથી. તે કરેલ દા તદ્દન નાપાયાદાર હોવાનું બતાવે છે.
૭૮. મુંબઈ સરકાર અને સેક્રેટરી ઓફ સ્ટેટે આવાં કામોને અંગે જેનોની અરજ ઉપરથી વચમાં પડવા ના પાડી તેમ કહેવાથી કાંઈ આ કૃત્ય માટે જવાબદારીમાંથી છૂટી શકાતું નથી. તે અધિકારીઓએ ફરીયાદના ગુણ ધ્યાનમાં લીધા વગર બ્રીટીશ સરકારને અપીલ કરતાં પહેલાં પ્રથમ દરબારની કોર્ટમાં જવાનું કહ્યું. આ હકમાં સ્થીતિના ખોટા ખ્યાલથી કરવામાં આવ્યા હતા કે જે (ખ્યાલ) દુર કરવાને જેને પગલાં લે છે, પરંતુ આ હુકમને વળગીને એમ સાબીત થઈ શકતું નથી કે આ કૃત્યે રાજ્યને લાંછનર્તાનથી, તેમજ રજુ ન થઈ શકે તેવી દલીલને કાંઈ આધાર આપતી નથી.
૭૯ ઉપર જણાવેલ કૃને તમામ હેવાલ નો તરફ દરબારનું વલણ કેટલું ત્રાસદાયક અને દુશ્મનાવટ ભરેલું છે તે સ્પષ્ટ બતાવે છે. ઉપરની હકીકત છતાં ધારણસર અને ન્યાયી રસ્તા અને રીતે તરફ ચાહ હેવાની મગરૂરી લેવી તે ખરેખર આશ્ચર્ય જનક છે. - દરબાર સાથે મૈત્રીભાવની જેનોની ઈચ્છા; પરંતુ તેઓના
હો સાબુત રહેવા જોઈએ. '૮૦. દરબારના અગાઉના કૃત્ય અને હાલના વલણની યાદદાસ્ત દેવાની જરૂર નથી. તેમ દરબાર તરફ અમને કાંઇ વેરભાવ પણ નથી. કોઈ પણ રીતે દરબારની આબરૂ અને દરજજાને ખલેલ પહોં. ચડવા તેમ તેમની વ્યાજબી સત્તા ઉપર અંકુશ મુકાવવા અમે ઈચ્છતા નથી, પણ અમારો મક્કમપણે આગ્રહ છે કે પરાપૂર્વથી ચાલ્યા આવતા અને દર વખતે માન્ય રહેલ અમારા હકકો રહેવા અને કાંઈ પણ ભંગ થયા વિના બ્રીટીશ સરકારથી રક્ષાવા જોઈએ, અને તેટલા સારૂ અમે ઈચ્છીએ છીએ કે દરબાર અને જેને વચ્ચે રહેલ ખાસ સંબંધ સંતેષકારક રીતે ચલાવવાને માટે બ્રીટીશ સરકારે તેની વ્યવસ્થા કરવી જોઈએ. તે પહેલાંની ચાલુ રહેલ પ્રથા અમલમાં રહેવી જોઈએ.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com