________________
જૈન સત્તાનો યુગ. ભેળા રા’ કવાટને પણ આવી રીતે એક વખત સોમનાથના કિનારે સમુદ્રમાં ફરવા જતાં ફસાવ્યું હતું.
તેના પછી વામનસ્થળીની ગાદીએ ઈ. સ. ૧૦૦૩ માં રા'દયાસ (મહીપાળ) આવ્યો. તેણે અણહિલપુરથી સેમિનાથ જતા સેલંકીના જનાનાને અડચણ કરવાથી (ઈ. સ. ૧૦૧૦) માં, દુર્લભસેને સોરઠ ઉપર ચડાઈ કરી. તેમાં મહીપાળ મરાણ, વામનસ્થળી ભાંગ્યું અને મહીપાલને કુંવર રા” નૈઘણું નાનો હોવાથી તેને દેવાયત આહેરે પિતાના દિકરાના ભોગે રક્ષણ આપ્યું. એટલું જ નહિ પણ સેંઘણ ઉમ્મરલાયક થતાં આહેરેએ મળી સોલંકીના થાણદારને મારી રા' નઘણને ઈ. ૧૯૨૦ માં સોરઠની ગાદીએ બેસાર્યો.
. આ વખતે વામનસ્થળી ભાંગી જવાથી તથા શત્રુ સામે ટકવામાં ગીરનારનું પડખું અનુકુળ જઈને રા” નોંઘણે જુનાગઢમાં રાજધાની સ્થાપી.
રા’ નોંઘણું પછી રા' ખેંગારે ત્રેવીસ વર્ષ સોરઠની સરદારી ભેળવી. તે પછી રા' નોંઘણ બીજે એકત્રીશ વર્ષ રહ્યો. તેણે શ્રી નેમીનાથ પ્રભુની ભક્તિ અર્થે સારૂં દ્રવ્ય ખરચ્યું હતું. તેને પુત્ર રા'ખેંગાર બીજે થયો. તેની સતી સ્ત્રી રાણકદેવીને ખાતર સિદ્ધરાજે તેના ઉપર ચડાઈ કરી. તેમાં બાર વર્ષે રાણકદેવી અને રા” ખેંગારના ભેગે સિદ્ધરાજે ઇ. સ. ૧૧૧૫ માં સેરઠ સર કર્યો. અને જુનાગઢ તથા માંગરોળમાં પોતાનું થાણું બેસાયું.
સિદ્ધરાજે તે પછી સોમનાથ, ગીરનાર તથા શત્રુંજયની યાત્રા કરી દરેકના રક્ષણ માટે ગામડાં ભેટ કર્યા હતાં.
સિદ્ધરાજને પુત્ર ન હોવાથી વૃદ્ધાવસ્થાએ તેનું મન અસ્વસ્થ
૧ હાલ આ ભાગ ઉપરકેટના નામે જુનાગઢમાં ઓળખાય છે.
૨ નેમીનાથની ટુંકના દરવાજે એક લેખમાં જણાવ્યું છે કે –“સં. ૧૧૧૫ ચૈત્ર શુ ૭ રા'માંડલિકે નેમીમંદિર સુવર્ણપત્રથી મઢાવ્યું છે. ”
છે વિસ્તારથી જુઓ “શ્રી શત્રુંજય પ્રકાશ–પૂર્વાદ્ધ,
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com