________________
માયં પી જુન)
સનાતન જૈન.
૨૭૯
શ્રી હેમચંદ્ર અથવા હેમાચાર્ય ઉપર ટુંક નેધ.
(ડૉ. ભાઉ દાજીએ વાંચેલો નિબંધ)
તા. ૧૨ મી જાન્યુઆરી સને ૧૮૬૯.
( B. B. Royal Asiatic Society Vol. IX)
શ્રી હેમાયાયનું છાનતાંત મળી શકે તેવા લાગે. પુખ્ત વિચાર કર્યા પછી તેણીએ 2ધે કુમારપાલ ચરિત્ર, કુમારપાલ પ્રબંધ, પ્રબંધ પિતાના પુત્રને આપવાનો નિશ્ચય કર્યો, અને ચિંતામણિ, જિનભસ્મૃરિની વિમંડલઝત્તિ ચાંગદેવને ગુરૂ દેવેન્દ્રસુરિના ચરણવિ. અને બીજા જૈન ગ્રંથ છે.
દમાં ધર્યો. પુત્રને આ સંબંધ પુછવામાં આવતાં કમારપાલપ્રબંધમાંથી એક મોટું પુતક તેણે દીક્ષા લેવાની હા પાડી. તે ને ઘણું તીય ભરાય તેટલી બધી ખબર અને માહીતી મળી
સ્થળોએ લઈ જવામાં આવ્યો, અને છેવટે શકે છે, પરંતુ હું આ પ્રસંગે તે એક ટુંકુ કર્ણવટી લઈ ગયા. ત્યાં દેવેન્દ્રસુરિ ઉદયન resume વિષે બોલીને સંતોષ માનીશ. મત્રીને ઘેર તેને મુકી ગયા.
ધંધુકા શહેરમાં મઢ વાણિઓમાં શ્રેષ્ઠી પિતા ચાચિગ ઘેર આવતાં પિતાનો પુત્ર ( શેઠ ) નામે ચાચિગ હો, તેની સ્ત્રીનું નામ ક્યાં છે તે જાણતાં જ પિતાના પુત્રને પોતે ચાહિની અથવા પહિની હતું. સંવત ૧૧૪૫ ભેટે નહિ ત્યાં સુધી અન્ન નહિ લેવાનો નિશ્ચય (શક ૧૦૮૮) ના કાર્તિક માસના પૂર્ણિમાને કર્યો. પોતે કર્ણવટીમાં દેવેન્દ્રસુરિ પાસે ગયા. દિને તેણુએ એક પુત્રને પ્રસવ આ છે. તે ગુરૂનું ધર્મવ્યાખ્યાન સાંભળીને તેના હૃદયમાં વખતે આકાશવાણિ થઈ કે આ વિશાલબુદ્ધિ આહાદ થયો, અને પછી ઉદયન મંત્રીને ત્યાં પુરૂષ સાક્ષાત જિનની પેઠે જૈનધર્મને પ્રભા ભજન હ્યું. ચાંગદેવને ચાચિંગના સાથળ પર વક થશે, પિતાએ પુત્રજન્મનો ઘણુ આહાદ- મુકીને ઉદયને ચાચિગને ત્રણ વસ્ત્રો અને ત્રણ પૂર્વક ઉસવ કરીને ચાંગદેવ એ નામ પાડયું. લાખ મેહોને ભેટ આપી. આનંદપૂર્ણ થઈને
જ્યારે પુત્ર પાંચ વર્ષનો થયો ત્યારે એક જૈન ચાચિગ બે “તમે ત્રણ લાખ મહોરો આ પંડિત (દેવેન્દ્ર) પિતાના સંઘને લઇને ચા પી એ તમારી ઉદારતા સુચવે છે. તમારી પિગને ઘેર આવ્યા. આ વખે ચાચિગ ઘેર અપ્રતીમ શ્રદ્ધા એજ મારા પુત્ર માટે શ્રેષ્ઠ હત નહિ છતાં તેની સ્ત્રી પાહિનીએ પોતાનો બદલો છે અને તેથી હું મારા પુત્રને કંઈ પૂ. ધર્મ સમજીને સંઘની આગતાસ્વાગતા
પણ લીધા વગર આપું છું. ” ઉદયન કરી, આ સંધે તેણીને વિનંતિ પૂર્વક તેના પુત્રને આનંદ પા અને જણાવ્યું કે જો તમા મનિરિક્ષા લેવામાં પ્રવૃત્ત કરવાની માગણી કરી. તમારે પુત્ર ગુરૂને સમર્પણ કરે છે તે અતી આથી તે દુઃખમાં અને મુશ્કેલીમાં આવી પડી. વય પૂજનીય પદવી પ્રાપ્ત કરશે. પછી તમોને જો તેણી ઉપલી વિનંતી સ્વીકારે તે પુત્રનો પિતા જે ઠીક અને યોગ્ય લાગે તે કરે. ચાચિગે ઘેર ન હોવાથી તેની આજ્ઞા લીધા વિના ઉકત સયાને સ્વીકાર કરી પુત્ર દેવેન્દ્રસૂરીને વન કરવું પડે અને ન પડે તે સંધને હું સમર્પણ કર્યો. દેવેન્દ્રસૂરિએ ચરિગના ઘણા
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com