________________
અંગો નબર)
મુખ્યલેખ શ્રી શ્વેતામ્બર અને શ્રી દિગમ્બર સંપ્રદાયને વિષે પૂર્વ જેવા સમર્થ મહાત્માઓ ઉપન થતા હતા એવા હાલમાં કેમ નથી થતા? .
એક ઐતિહાસિક આલોચના,
જૈન ભાગના વિસ્તાર હાલમાં જે કે બને છે તેમાં જેનદર્શનની પ્રાસથી ઓછી છે, છતાં ઇજ ના થઈ ગયો છે; તથાપિ પૂર્વ તેણે તેની આંટ અત્યારે પણ કોઈ પણ બળવાનમાં પિતાને વિષે ભિન્ન ભિન્ન પ્રકારના સમર્થ બળવાન દર્શનની સાથે સ્પર્ધામાં ઉતરી શકે તેવી જ્ઞાનીઓ ઉત્પન્ન કર્યા હતા તેથી તેની કીર્તિ છે. આવી આંટનું મૂળ કારણ, તે તેના સિઆજપર્યત અમરપણે રહેલી છે. જૈન દર્શન દ્ધાંતની સંગીનતા છે; તથાપિ ઉત્તર કારણકે નના બે મુખ્ય સંપ્રદાયે-શ્રી વેતામ્બર અને તે સિદ્ધાંતને ચમત્કાર પ્રત્યક્ષ કરનાર પૂર્વના શ્રી દિગમ્બર–ને વિશે છેલ્લા તીર્થકર શ્રી મ- સમથે મહાત્માઓ છે. હાવીર સ્વામીના શિષ્ય ગૌતમ પછી પણ અનેક આ વાતની સિદ્ધિ અર્થ જેનના ઈતિમહાત્માઓ દર્શનત્તા, શાસ્ત્રવેત્તા, પ્રભાવક, હાસ પ્રતિ દષ્ટિ કરીએ. થરમતીર્થકર શ્રી મને ન્યાયવેત્તા, સાહિત્ય શાસ્ત્રી, વૈયાકરણી, જો હાવીરની પહેલાંના સમયના ઈતિહાસને હમણું તિષ શાસ્ત્રી, ભૂગોળ અને ખગોળવેત્તા, વેદક- સ્પર્શવાનું છોડી દઈને માત્ર શ્રી મહાવીર વત્તા, વેગવેત્તાઆદિ રૂપે ઉત્પન્ન થયા છે. અમે ભગવાનની પછીનાં સમયને સ્પર્શીએ છીએ. બીજી તરફ શ્રી શ્વેતામ્બર સંપ્રદાયને વિષે આમ કરતાં અમે ભગવાન મહાવીરને લગભગ ઉત્પન્ન થયેલા જુદા જુદા પ્રકારના સમયે ૨૫૦૦ વર્ષ થશે; તેના ચાર વિભાગ પાડીશું. નાનીઓને સંક્ષિપી ઈતિહાસ આપીએ છીએ ભગવાન મહાવીર પછીન અને વિક્રમની શરૂઅને હવે પછી પ્રસંગની અનુકૂળતાએ દિઃ આત સુધીનો સમય; વિક્રમ પછી અને મુસગમ્બર સંપ્રદાયને વિષે ઉત્પન્ન થયેલા મહા- માની રાજ્યની શરૂઆત સુધીનો સમય; ત્માઓને સંક્ષિપ્ત અહેવાલ આપવા ઈચ્છીએ મુસલમાની રાજ્ય પછીને અને મુસલમાની છીએ. તેમ કરીએ તે પહેલાં અમારા વાચક, રાજ્યની પડતીની શરૂઆત સુધીનો સમય; મુસ વર્ગને જણાવવા રજા લઈએ છીએ કે, તા લમાની રાજ્યની પડતીની શરૂઆતથી તે આજ
મ્બર સંપ્રદાયની પેઠે દિગમ્બર સંપ્રદાયે પણ સુધી સમય આમ ચાર વિભાગ પાડી જેનસંખ્યાબંધ જૂદા જૂદા પ્રકાસ્ના જ્ઞાનીઓ ઉ ની સમુચ્ચય સ્થિતિની અને વેતામ્બર તથા ત્પન્ન કર્યા છે. બંને સંપ્રદાયના મહાત્માઓએ દિગમ્બરની પ્રત્યેક સ્થિતિની આલોચના કરીશું. જેની પ્રતિષ્ઠા વદિક અને બદ્ધ સમયથી
ભગવાન મહાવીર સ્વામી પછી અને વિ જમાવી હતી અને ત્યાર પછી પણ તે પ્ર- ક્રમ સંવતની શરૂઆત સુધીને સમય અવલેતિષ્ઠા. ત્યારપછીના પુરૂવાએ જાળવી રાખી હતી. કતાં આપણે શ્વેતામ્બર અને દિગમ્બરની પિતાના દર્શનની પ્રતિષ્ઠા જમાવવામાં અને ઉત્પત્તિ સંબંધીને વાદ વિવાદવાળા ભાગને જલવવામાં અને સંપ્રદાયના પુરૂષોએ જે વીર્ય ઓળંગવો પડે તેમ છે. તથાપિ આપણે તેમ વાપર્યું હતું તેના પરિણામે જ છેલ્લાં ચાર વર્ષો સંપૂર્ણપણે કરી શકીશું નહીં, કારણ કે એ થયાં તેવાં પુરૂષોની ઉત્પત્તિને લગભગ અભાવ ભાગજ એવો છે કે, જ્યારે વેતામ્બર અને છતાં જેમની પ્રતિષ્ઠા બીજા દર્શનની સરખામ. દિગમ્બર એવા બે ભેદ જૈન માર્ગમાં પડયા
એ સદ્ધરપણે ચાલી આવી છે, જેટલાં દર્શને છે, અને તેને ચેકસ સૈકે અથવા વર્ષ ની
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com