________________
‘માગમ-દ-નામ વાપ:' મા-૨
महापाताल
મૌ.
મહાપાતાન
महापायालकलस
મો.
HE/પ/d/7wત્ન
महापीढ
8.તી.
મહાપતિ
महापुंख
ફે.મી. મહાપુર્કી
महापुंड
दे.भौ.
महापुण्ड्र
महापुंडरीय
ભૌ.
મહાપુષ્કરી
|
महापुर
મી.
મહાપુર
મહાપાતાલ આ અને મહાપાતાલકળશ એક છે.
લવણ સમુદ્રની વચ્ચે મોટા કલશ સમાન દેખાતી
રચના. આવા કલશો ચાર દિશામાં ચાર છે. તેમના મહાપાતાલકલશ નામ છે – વલયામુહ, કેતુઅ, જૂયઅ અને ઈસર .
તેઓ જંબુદ્વીપથી પંચાણુ હજાર યોજન દૂર આવેલા.
છે. તેઓ એક લાખ યોજન ઊંડા છે. મહાપીઠ જુઓ મહાપીઢ.
લાંતકમાં આવેલું સ્વર્ગીય વાસસ્થાન. જ્યાં વસતા
દેવોનું ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્ય બાર સાગરોપમ વર્ષનું છે, મહાપુ
તેઓ બાર પખવાડિયે એક વાર શ્વાસ લે છે અને
તેમને બાર હજાર વર્ષે એક વાર ભૂખ લાગે છે. | મહાપુ
મહાપુખ સમાન સ્વર્ગીય વાસસ્થાન. રુધ્ધિ પર્વત ઉપર આવેલું વિશાળ સરોવર. તેની
લંબાઈ, પહોળાઈ અને ઊંડાઈ મહાપદ્મદહની મહાપુણ્ડરીક લંબાઈ, પહોળાઈ અને ઊંડાઈ જેટલી જ છે.
નરકંતા અને રુચ્ચકૂલા નદીઓ ક્રમશઃ તેના દક્ષિણ અને ઉત્તર દ્વારોમાંથી નીકળે છે.
જ્યાં બલ રાજા રાજ કરતો હતો તે નગર. તેના પુત્ર
મહબ્બલને તીર્થંકર મહાવીરે દીક્ષા આપી હતી. આ મહાપુર
નગરમાં રત્તાસોગ નામનું ઉદ્યાન હતું જેમાં યક્ષ
‘રત્તપાઅ”નું ચૈત્ય હતું. મહાપુરી
મહાવિદેહમાં મહાપદ્મ વિજયનું પાટનગર.
ઉત્તરના ફિંપુરિસ દેવોનો ઇંદ્ર. તેને ચાર મુખ્ય મહાપુરુષ
પત્ની છે – રોહિણી, નવમિયા, હિરી, પુષ્પવતી. મહાશુક્રમાં આવેલું સ્વર્ગીય વાસસ્થાન જ્યાં વસતા
દેવોનું ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્ય સત્તર સાગરોપમ વર્ષનું છે, મહાપુણ્ડરીક
તેઓ સત્તર પખવાડિયે એક વાર શ્વાસ લે છે અને
તેમને સત્તર હજાર વર્ષે એક વાર ભૂખ લાગે છે. મહાપુણ્ડરીક | મહાપદ્મરુકખમાં વસતો દેવ. - મહાપુણ્ડરીક આ અને મહાપુંડરીય સરોવર એક છે.
ચક્રવર્તી ભરત પછી જે આઠ મહાન રાજાઓ મોક્ષ મહાબલ પામ્ય તેમાંનો એક. તે બલભદ્ર નામે પણ જાણીતો
છે. તે અઈજસનો પુત્ર હતો. મહાબલ જુઓ મહબ્બલ. મહાબલ જુઓ મહબ્બલ(૫).
જંબૂદ્વીપના ભરત ક્ષેત્રમાં આગામી ઉત્સર્પિણી મહાબાહુ
કાલચક્રમાં થનારા ચોથા ભાવિ વાસુદેવ.
महापुरा
ऐ.
महापुरी
महापुरिस
महापुरुष
१.महापोंडरीय
दे.भौ.
महापुण्डरीक
दे.
२. महापोंडरीय ३. महापोंडरीय
महापुण्डरीक महापुण्डरीक
મૌ.
१.महाबल
महाबल
महाबल
२.महाबल ३. महाबल
તી.
महाबल
१. महाबाहु
૨.
महाबाहु
मुनि दीपरत्नसागरजी रचित 'आगम-बृहत्-नाम कोष:' भाग-२
પૃ8-87