________________
‘ગામ-વૃદ-નામ વાપ:' મા-૨
कुस कुसकुंडी
.
યુસ (પુર)
कुसट्ट कुसत्थल कुसल
कुसवर
સીનારમાસય
.
कुसुम
H.
કુસુમ
कुसुमणगर कुसुमपुर कुसुमसंभव
कुहंड
કે.
कुहण
कुश કુશ
એક વલયાકાર દ્વીપ. कुशकुण्डी કુશકુષ્ઠી ચક્રવર્તી બ્રહ્મદત્ત(૧)ની પત્ની.
ઋષભપુરના સ્થાને સ્થાપવામાં આવેલું નગર. (પુર) કુશાગ્ર(પુર) ત્યાં રાજા પ્રસેનજિત રાજ કરતા હતા. કુસન્થલા
તેનું બીજું નામ હતું. જુઓ ‘ચણગપુર. कुशावर्त કુશાવર્ત
એક આર્ય દેશ જેનું પાટનગર ‘સોરિય’(૧) હતું. कुशस्थल કુશસ્થલ
મગધનું નગર, રાજા પ્રસેનજિત રાજ કરતા હતા. कुशल કુશલ
તીર્થંકર મહાવીરનું બીજું નામ. कुशवर કુશવર
એક વલયાકાર દ્વીપ. #fીનપરિમા9િત કુશીલપરિભાષિત સૂત્રકૃત્ નું સાતમું અધ્યયન.
સુસમા આરામાં જે ચાર પ્રકારના લોકો અસ્તિત્વ कुसुम
ધરાવતા હતા તે ચારમાંનો એક પ્રકાર. कुसुमनगर કુસુમનગર
પાડલિપુત્રનું બીજું નામ. તે કુસુમપુર પણ કહેવાતું कुसुमपुर
કુસુમપુર | પાડલિપુત્રનું બીજું નામ, અહીં વઈર આવ્યા હતા. कुसुमसम्भव કુસુમસમ્ભવે | વૈશાખ મહિનાનું બીજું નામ.
વ્યંતર દેવોનો એક પ્રકાર. તે દેવોના બે ઇન્દ્રો છેकुष्माण्ड કુષ્માન્ડ
સેય,મહાસેય.આ શબ્દ કુબંડ નામે પણ પ્રસિદ્ધ છે कुहन કુહને
એક અનાર્ય (અનાર્ય) દેશ.
મહાવિદેહના ઉપક્ષેત્ર દેવકુરુમાં આવેલું વૃક્ષ. તે ૮ कूटशाल्मलि કૂટશાલ્મલિ
યોજન ઊંચું છે. ગરુલ વેણુદેવનું વાસસ્થાન છે.
ફૂડસામલિ વૃક્ષની પીઠ જે દેવકુના પશ્ચિમાધના pદશામ્ભનિત કૂટશાલ્મલિપીઠ
કેન્દ્રમાં આવેલી છે. રાજગૃહીના રાજા શ્રેણિક અને રાણી ચેલ્લણાનો પુત્ર. જન્મતા તરત જ તેને અશોકવાટીકામાં ત્યજી દીધેલ. તેથી તે અસોગચંદ્ર નામે ઓળખાતો. તેની આંગળીએ કુણિયા નામક રોગનો દૂઝતો ઘા થયો, પરિણામે તે હાથનો વિકાસ કુંઠિત થયેલ. તેથી તેનું નામ “કૂણિઆ (ટૂંકા હાથવાળો) પડી ગયું.
પદ્માવતી, ધારિણી વગેરે આઠ પત્નીઓ તેને હતી. #fun
કાલ, સુકાલ, મહાકાલ વગેરે તેના ભાઈ હતા. તેણે ભાઈઓની મદદથી પોતાના પિતાને કેદ કરી રાજ પડાવી લીધું. તેને ઉદાઈ નામનો એક પુત્ર હતો. કૂણિઅ રાજધાની રાજગૃહીથી ચંપા લઈ ગયો. પોતાના ભાઈ હલ્લ અને વિહલ્લના હાથી અને હારને માટે તે રાજા ચેડગ સામે યુદ્ધ લડ્યો. તે ચક્રવર્તી બનવા ઇચ્છતો હતો પરંતુ તમિસગુફામાં કૃતમાલા દેવ વડે હણાયો. મૃત્યુ પછી તે છઠ્ઠા નરકમાં ગયો,
कूडसामलि
મો.
कूडसामलिपेढ
મો.
कूणिअ
AT.
કૂણિક
मुनि दीपरत्नसागरजी रचित 'आगम-बृहत्-नाम कोष:' भाग-१
પૃ8- 122