________________
कुमारवर कुमारसमण
१.कुमुद
કુમુદ
२.कुमुद
મો.
કુમુદ
३.कुमुद
કુમુદ
४. कुमुद
Hી.કે.
कुमुदगुम्म
कुमुदगुल्म
कुमुदप्पभा
१. कुमुदा
कुमुदा
२.कुमुदा
‘માન-દ-નામ કોષ:' ભાગ-૨ कुमारवर
કુમારવર એક ઋષિ જે કુમારમહરિસિ નામે પણ પ્રસિદ્ધ છે. कुमारश्रमण કુમારશ્રમણ (૧) અઈમુત્તનું તેમજ (૨) કેસિનું બીજું નામ.
મહાવિદેહમાં સીતાદા નદીની દક્ષિણે અને અંદર कुमुद
પર્વતની પશ્ચિમે આવેલો વિજય(૨૩) (પ્રદેશ).
અરજા તેનું પાટનગર છે. જુઓ ‘અસોગા’(૧). कुमुद
ભદ્રશાલવનમાં આવેલો દિશાહસ્તિકૂડ.
સહસ્ત્રારકલ્પમાં આવેલું સ્વર્ગીય વાસસ્થાન. તેમાં कुमुद
વસતા દેવોનું પણ તે જ નામ છે. તે દેવોનું ઉત્કૃષ્ટ આયુષ્ય અઢાર સાગરોપમ વર્ષનું છે.
મહાશુક્રમાં આવેલું સ્વર્ગીય વાસસ્થાન. તેમાં મુદ્ર કુમુદ
વસતા દેવોનું ઉત્કૃષ્ટ આયુ ૧૭ સાગરોપમનું છે.
સહસારકલ્પમાં આવેલું સ્વર્ગીય વાસસ્થાન. તેમાં કુમુદગુલ્મ
વસતા દેવોનું ઉત્કૃષ્ટ આયુ અઢાર સાગરોપમ છે.
મહાવિદેહમાં જંબુસુદર્શન વૃક્ષની ઉત્તરપૂર્વમાં कुमुदप्रभा કુમુદ પ્રભા
આવેલી પુષ્કરિણી.
ભદ્રશાલવનની નજીક જંબુસુદર્શન વૃક્ષની ઉત્તરકુમુદા
પૂર્વમાં આવેલી પુષ્કરિણી.
નંદીશ્વરદ્વીપમાં અંજનગ(૧) પર્વતના દક્ષિણ कुमुदा કુમુદા
| ભાગ ઉપર આવેલી પુષ્કરિણી. कुमुद
જુઓ કુમુદ(૨). कर्म
જ્ઞાતાધર્મકથાના શ્રુતસ્કન્ધ ૧ નું ચોથું અધ્યયન ગોસાલક સાથે મહાવીર જ્યાં ગયા હતા તે સ્થાન.
અહીં ગોસાલકને તાપસ વૈશ્યાયનના ક્રોધના कूर्मग्राम કૂર્મગ્રામ
ભયંકર પરિણામોનો સામનો કરવો પડેલો. આ
સ્થાનના બીજા નામો કુસ્મારગામ, કુંડગ્ગામ છે. #મરગામ કૂર્મારગ્રામ જુઓ ‘કુમારગામ’. करिनाम કૂર્મારગ્રામ જુઓ ‘કુમ્મગ્ગામ’. कूर्मापुत्र કૂર્માપુત્રા અરિષ્ટનેમિના તીર્થમાં થયેલા ઋષિ જેમને
જુઓ ‘ઉક્કડ'. कुर
જુઓ કુરુ(૧). જંબુદ્વીપના મહાવિદેહમાં આવેલા આ જ નામવાળા બે ઉપક્ષેત્રો. ઉત્તરકુરુ, દેવકુરુ જે અનુક્રમે મંદરપર્વતની ઉત્તરે અને દક્ષિણે આવેલ છે. જેનું પાટનગર ગજપુર છે તે આર્યદેશ. તે દેશમાં અદીનશત્રુ રાજ કરતો હતો. ઈષકારનામનું પ્રાચીન નગર તે દેશમાં હતું. તે દેશ કુરુક્ષેત્ર તરીકે પણ જાણીતો હતો.
કુમુદ
कुमुय कुम्म
आ.
કુર્મ
कुम्मग्गाम
છે ऐ.
१.कुम्मारगाम २. कुम्मारगाम कुम्मापुत्त कुरड
કુટ
कुरा
કર
१.कुरु
२. कुरु
करु
मुनि दीपरत्नसागरजी रचित 'आगम-बृहत्-नाम कोषः' भाग-१
પૃ8- 120