________________
आगम (४३)
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि"- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययनं [१९], मूलं [-] / गाथा ||१४-१७|| नियुक्ति : [४१४...]
प्रत
सत्तराध्य. बृहद्वृत्तिः ॥४५४॥
सूत्रांक
||१४
-१७||
मरणग्रस्ते' वार्द्धक्यमृत्युक्रोडीकृते, अनेन मानुषत्वासारत्वमेव भावितं, क्षणमपि 'न रमे' नाभिरतिं लभेऽहमिति । मृगापुत्रीइत्थं मनुष्यभवस्थानुभूयमानत्वेन निर्वेदहेतुत्वमभिधाय सम्प्रति चतुर्गतिकस्यापि संसारस्य तदाह-'जम्म'मित्यादिना,
या० १९ अत्र च अहो इति सम्बोधने 'दुक्खो हु'त्ति दुःखहेतुरेव संसारो जन्मादिनिवन्धनत्वात्तस्य 'यत्र' यस्मिन् गतिचतटयात्मके संसारे 'क्लिश्यन्ति' बाधामनुभवन्ति, जन्मादिदुःखैरेवेति गम्यते, 'जन्तवः' प्राणिनः, इह च दुःखानुभवाधारत्वेन संसारस्य दुःखहेतुत्वमिति भावः । तथा 'खेत्तमित्यादिनेष्टवियोगोऽशरणत्वं च संसारान्निदहेतुरुक्तः, तथा किम्पाको-वृक्षविशेषस्तस्य फलान्यतीव सुखादानि, अनेन चोपसंहारसूत्रेणोदाहरणान्तरद्वारेण भोगदुरन्ततैव निर्वेदहेतुरुक्ता इति सूत्रचतुष्टयावयवार्थः॥ इत्थं निर्वेदहेतुमभिधाय दृष्टान्तद्वयोपन्यासतः खाभिप्रायमेव प्रकटयितुमाह-2 - अहाणं जो महंत तु, अपाहेजो पवजई । गच्छंतो से दुही होइ, छुहातण्हाइपीडिओ ॥ १८ ॥ एवं धम्म । अकाऊणं, जो गच्छद परं भव । गच्छंतो से दुही होई, वाहिरोगेहिं पीडिओ ॥१९॥ अद्धाणं जो महंत तु, सपाहे जो पवजई । गच्छंती से सुही होइ, छुहातहाविवजिओ॥२०॥ एवं धम्मपि काऊणं, जो गच्छह परं
४५४|| भवं । गच्छंते से सुही होइ, अप्पकम्मे अवेयणे ॥ २१॥ जहा गेहे पलित्तंमि, तस्स गेहस्स जो पहू । सार-14 भंडाणि नीणेइ, असारं अबउज्झइ ॥ २२॥ एवं लोए पलिमि, जराए मरणेण य । अप्पाणं तारहस्सामि, तुन्भेहिं अणुमनिओ ॥ २३ ॥
दीप अनुक्रम [६२८६२९]
For
Prato
THROEnantarm
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४३), मूलसूत्र[४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्ति:
~409~