________________
आगम (४३)
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययनं [१५], मूलं [-1 / गाथा ||१४|| नियुक्ति: [३७९...]
बृहद्वृत्तिः
॥४१॥
प्रत
सूत्रांक
प्रचराध्य. सहा विविहा भवंति लोए, दिव्या माणुसया तहा तिरिच्छा।
सभिक्षुकभीमा भयभेरवा उराला, जो सुच्चा ण विहिजई स भिक्खू ॥ १४ ॥
| मध्ययनं. 'शब्दाः' ध्वनयः 'विविधाः' विमर्शप्रद्वेषादिना विधीयमानतया नानाप्रकाराः भवन्ति' जायन्ते 'लोके' जगति|| दिव्याः' देवसम्बन्धिनः 'मानुष्यकाः' मनुष्यसम्बन्धिनस्तथा 'तैरश्वाः' तिर्यक्सम्बन्धिनः 'भीमाः' रौद्राः भयेन | भैरवाः-अत्यन्तसाध्वसोत्पादका भयभैरवाः 'उदाराः' महान्तो यः 'श्रुत्वा' आकर्य प्रक्रमादुक्तविशेषणविशिष्टानेव,
शब्दान् 'न व्यथते' न बिभेति धर्मध्यानतो न चलति वास भिक्षुरिति सूत्रार्थः । अनेनोपसर्गसहिष्णुत्वं सिंहविहा-3 MIरितायां निमित्तमुक्तं, सम्प्रति समस्तधर्माचारमूलं सम्यक्त्वस्थैर्यमाह
वायं विविहं समिच लोए, सहिए खेयाणुगए अ कोवियप्पा।
पन्ने अभिभूय सब्वदंसी, उवसंते अविहेडए स भिक्खू ॥ १५ ॥ _ 'वाद' च खखदर्शनाभिप्रायवचनविज्ञानात्मकं 'विविधम्' अनेकप्रकार, धर्मविषयेऽपि बनेकधा विवदन्ते, यथोक्तं-४ "सेतुकरणेऽपि धर्मो भवत्यसेतुकरणेऽपि किल धर्मः । गृहवासेऽपि च धर्मो बनेऽपि वसतां भवति धर्मः ॥१॥४॥४१९॥ मुण्डस्य भवति धर्मस्तथा जटाभिः सयाससां धर्मः" इत्यादिरूपं 'समेत्य' ज्ञात्वा लोके सहितः स्वहितो वा प्राग्वत् खेदयत्यनेन कर्मेति खेदः-संयमस्तेनानुगतो-युक्तः खेदानुगतः 'चः' पूरणे कोविदः--लब्धशास्त्रपरमार्थ आत्मा-४
SAEXACEBCASERACK
||१४||
दीप अनुक्रम [५०८]
For
Prato
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४३), मूलसूत्र[४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्ति:
~339
