________________
आगम (४३)
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययनं [६], मूलं [-] / गाथा ||१|| नियुक्ति : [२४३...]
क्षुल्लकनि
प्रत
सूत्रांक
||१||
उत्तराध्य. व्याख्या-यावन्तो' यत्परिमाणा वेदनं विद्या-तत्त्वज्ञानात्मिका न विद्या अविद्या-मिथ्यात्वोपहतकुत्सित-
ज्ञानात्मिका तत्प्रधानाः पुरुषाः अविद्यापुरुषाः, अविद्यमाना वा विद्या येषां ते अविद्यापुरुषाः, इह च विद्याशब्देन
प्रभूतश्रुतमुच्यते, न हि सर्वथा श्रुताभावः जीवस्य, अन्यथा अजीवत्वप्रासेः, उक्तं हि-"सघजीवाणपि य गं ॥२६२॥ 18 अक्खरस्सऽणंतभागो णिधुपाडितो, जदि सोऽपि आवरिजेज तो णं जीयो अजीवत्तणं पायेजा" । 'सर्वे'अखिलाः
४'ते' इत्यविद्यापुरुषा, 'दुक्खसंभव'त्ति दुःखस्य सम्भवो येषु ते दुःखसम्भवाः, यद्वा दुःखं करोति दुःखयति ततो दुःखयहै तीति दुःख-पापं कर्म ततः सम्भवः-उत्पत्तिर्येषां ते दुःखसम्भवाः, एवंविधाः सन्तः किमित्याह-'लुप्यन्ते' दारि
यादिभिर्वाध्यन्ते 'बहुशः' अनेकशो 'मूढा' हिताहितविवेचनं प्रत्यसमर्थाः, क-संसरणं-तिर्यग्नरकादिषु भवेषु । भ्रमणं संसारः तस्मिन् , कीशि १-'अनन्तके' अविद्यमानान्ते, अनेन चानन्तसंसारिकतादर्शनेन तारा पण्डितद्र मरणाभाव उक्तः, अध्ययनार्थापेक्षया तु निर्ग्रन्थखरूपज्ञापनार्थं तद्विपक्ष उक्त इति भावनीयम् । इह चायमुदाहरण& सम्प्रदायः-एगो गोधो दोगण वाइतो गेहाओ णिग्गतो. सर्व पुहवि हिंडिऊण जाहे ण किंचि लहति ताहे पुण-||
१ सर्वजीवानामपि चाक्षरस्थानन्तभागो नित्योपाटितः, यदि सोऽपि आत्रियेत सदा जीवोऽजीवत्वं प्रामुयात् । २ एको गोधः (अलस:) दौर्गोन पातितो गृहानिर्गतः, सर्वा पृथ्वी हिण्डयित्वा यदा न किञ्चित् लभते तदा पुन
दीप अनुक्रम [१६१]
॥२१॥
SamEducatimotimatent
For
Prato
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४३), मूलसूत्र[४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्ति:
~26~
