________________
आगम (४३)
[भाग-३६] “उत्तराध्ययनानि”- मूलसूत्र-४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययनं [११], मूलं [-] / गाथा ||३७...|| नियुक्ति: [३१०]
प्रत सूत्रांक ||३७||
अथ बहुश्रुतपूजाख्यमेकादशमध्ययनम् । उक्तं दशममध्ययनं, साम्प्रतमेकादशमारभ्यते, अस्य चायमभिसम्बन्धः-दहानन्तराध्ययनेऽप्रमादार्थमनुशासन-14 मुक्तं, तब विवेकिनैव भावयितुं शक्वं, विवेकश्च बहुश्रुतपूजात उपजायत इति बहुश्रुतपूजोच्यते इत्यनेन सम्बन्धे
नाऽऽयातस्यास्याध्ययनस्य चत्वार्यनुयोगद्वाराणि प्ररूपयितव्यानि, यावन्नामनिष्पन्ने निक्षेपे 'बहुसूत्रपूजा बहुश्रुतदापूजेति वा नाम, अतस्त निक्षेपप्रतिपिपादयिषयेदमाह नियुक्तिकृत्
बहु सुए पूजाए यतिण्हंपि चउक्कओ य निक्खेवो । दवबहुगेण बहुगा जीवा तह पुग्गला चेव ॥३१०॥ | व्याख्या-'बहु'चि बहोः 'सुए'त्ति शतमुखत्वात् प्राकृतस्य सूत्र थ श्रुतस्य वा 'पुयाए यत्ति पूजायाश्च 'त्रयाशणामपि' अमोषां पदानां 'चतुष्कस्तु' चतुष्परिमाण एक 'निक्षेपः' न्यासः, स च नामादिः, तत्र नामस्थापने क्षुण्णे,
द्रव्यतस्तु बहभिधातुमाह-'देवबहुएण'त्ति आर्षत्वात् द्रव्यतो बहुत्वं द्रव्यवदुत्वं तेन 'बहुकाः' प्रभूताः 'जीवाः | |उपयोगलक्षणाः, तथा 'पुद्गलाः' स्पर्शादिलक्षणाः, चशब्दः पुद्गलानां जीवापेक्षया बहुतरत्वं ख्यापय ति, ते कैकस्मिन् संसारिजीवप्रदेशेऽनन्तानन्ता एव सन्ति, 'एवः' अवधारणे, जीवपुद्गला एव द्रव्यवह वः, तत्र धर्माधर्माऽ5-40 काशानामेकद्रव्यत्वात् कालस्थापि तत्वतः समयरूपत्वेन बडुवाभावादिति गाथार्थः ॥
दीप अनुक्रम [३२७]
TRIORamaro
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र[४३), मूलसूत्र[४] उत्तराध्ययनानि मूलं एवं शान्तिसूरिविरचिता वृत्ति:
अथ अध्ययनं - ११ "बहुश्रुतपूजा" आरभ्यते
~184