________________
आगम (४०)
[भाग-३१] "आवश्यक"- मूलसूत्र-१/४ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययनं [६], मूलं [.] / [गाथा-], नियुक्ति : [१५६१...] भाष्यं [२४३...],
प्रत
सूत्रांक
आवश्यक-
Iसक्वमसत्त्वं सदसत्त्वं अपाच्यत्वं सहवाय्यत्वं असदवाच्यत्वं सदसदवाय्यत्वमिति चैकख जीपाये। सस ससक्किापत्याख्य हारिभ- एते नव सप्तकाःत्रिषष्टिः, उत्पत्तेस्तु चत्वार एवाचा विकल्पातद्यथा-सस्वमसत्वं सदसवं अपाच्यत्त्वं चेति त्रिषष्टिमध्ये नाध्य. द्रीया क्षिप्ताः सक्षषष्टिर्भवम्ति, को जानाति जीवः सन्नित्येको विकल्पः, ज्ञातेम वा किं, एषमसदादयोऽपि वाच्यार, उत्पत्ति- श्रावकन
ताधिक नरपि किं सतोऽसतः सदसतोऽवाच्यस्येति को जानातीति, एतन्न कश्चिदपीत्यभिप्रायः । 'वेणइयाणं च बत्तीसत्ति 1८१७॥
वैनयिकानां च द्वात्रिंशदू भेदाः, विनयेन चरन्ति विनयोचा प्रयोजनमेषामिति वैनयिकाः, एते चानवधृतलिशाचारशाखा लाविनयप्रतिपत्तिलक्षणा अमुनोपायेग द्वात्रिंशदवगन्तव्याः-सुरनृपतियतिज्ञातिस्थविराधममासृपितॄणां प्रत्येक कायेन ||
वचसा मनसा दानेन च देशकालोपपन्नेन विनयः कार्य इत्येते चत्वारो भेदाः सुरादिष्वष्टसु स्थानकेषु, एकत्र मिलिता द्वात्रिंशदिति, सर्वसङ्ख्या पुनरेतेषां त्रीणि शतानि त्रिषष्ट्याधिकानि, न चैतत् स्वमनीषिकाव्याख्यानं, यस्मादन्यैरप्युक्त-11 "आस्तिकमतमात्माद्या नित्यानित्यात्मका नव पदार्थाः। कालनियतिखभावेश्वरात्मकृताः (तकाः) स्वपरसंस्थाः॥१॥ कालय
छानियतीश्वरस्वभावात्मनश्चतुरशीतिः । नास्तिकवादिगणमतं न सन्ति भावाः स्वपरसंस्थाः ॥२॥ अज्ञानिकवादिमत, ४|नव जीवादीन् सदादिसप्तविधान् । भावोत्पत्तिं सदसद्वैतावाच्यां च को वेत्ति ॥३॥ वैनयिकमतं विनयश्चेतोवाक्का
यदानतः कायें। सुरनृपतियतिज्ञातिस्थविराधममातृपितृषु सदा ॥४॥" इत्यलं प्रसङ्गेन प्रकृतं प्रस्तुमा, एतेषां प्रशंसा ८१७॥ न कार्या-पुण्यभाज एते सुलब्धमेभिर्यद् जन्मेत्यादिलक्षणा, एतेषां मिथ्वादृष्टित्वादिति । अत्र चोदाहरणं-पाडलिपुत्ते चाणको,
पाटलीपुत्रे चाणक्यः,
दीप अनुक्रम [६३]
RECEREGIOGRA
JanEairatna
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०] मूलसूत्र-[१] आवश्यक मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचिता वृत्ति:
~323
