________________
आगम
(४०)
प्रत सूत्रांक
[8]
दीप
अनुक्रम
[२]
[भाग-३०] “आवश्यक”– मूलसूत्र - १ / ३ ( मूलं + निर्युक्तिः+वृत्तिः) अध्ययन [१], मूलं [२] / [गाथा - ], निर्युक्तिः [ १०३४], भाष्यं [१८५...]
विकमेव, तुशब्दः करणप्रश्ननिर्वचनसङ्ग्रहार्थः, यथा कर्म निर्दिष्टमेवं किं करणमित्युद्देशादिचतुर्विधमिति निर्वचनम्, एवं व्यवस्थिते सत्याह-'किं कारगकरणाण यति किं कारककरणयोः १, चशब्दात् कर्मणश्च परस्परतः कुलालघटदण्डादीनामिवाम्यत्वम्, आहोश्विदनन्यत्वमेवेति ?, उभयथाऽपि दोषः, कथम् ?, अन्यत्वे सामायिकवतोऽपि तत्फलस्य मोक्षस्याभावः, तदन्यत्वाद्, मिथ्यादृष्टेरिव, अनन्यत्वे तु तस्योत्पत्तिविनाशाभ्यामात्मनोऽप्युत्पत्तिविनाशप्रसङ्ग इति, अनिष्टं चैतत्, तस्यानादिमत्त्वाभ्युपगमादित्याक्षेपश्ञ्चालनेति गाथार्थः ॥ १०३४ ॥ विजृम्भितं चात्र भाष्यकारेण - "अन्नन्ते समभावाभावाओ तप्पओयणाभावो । पावइ मिच्छस्स व से सम्मामिच्छाऽविसेसो य ॥ १ ॥ अह व मई-भिन्नेणवि धणेण सघगोत्ति होइ वबएसो । सघणो य घणाभागी जह तह सामाइयस्सामी ॥ २ ॥ तं ण जओ जीवगुणो सामइयं तेण विफलता तस्स । अन्नत्तणओ जुत्ता परसामइयस्स वाऽफलता ॥ ३ ॥ इ भिन्नं तब्भावेऽवि नो तओ तस्तभावरहिओत्ति । अण्णाणिश्चिय णिचं अंधो व समं पईवेणं ॥ ४ ॥ एते तन्नासे नासो जीवस्स संभवे भवणं । कारणसंकरदोसो तदेकया| कष्पणा वावि ॥ ५ ॥" इत्यादि, इत्थं चालनामभिधायाधुना प्रत्यवस्थानं प्रतिपादयन्नाह -
१ अन्यत्वे समभावाभावात् तत्प्रयोजनाभावः । प्राप्नोति मिध्यादृटेरिव तस्य सम्यक्त्वमिथ्यात्वाविशेषन ॥ १ ॥ अथ च मतिः- मिनेनापि घनेनं सधन इति भवति व्यपदेशः । सघन घनाभागी यथा तथा सामायिकस्वामी ॥ २ ॥ तन यतो जीवगुणः सामायिकं तेन विफलता तस्य अन्यस्यात् बुक्का परसामायिकख वा (सेवा) फडता ॥ ३ ॥ यदि भिनं तद्भावेऽपि न सकः ( सामायिकयुक्तः ) तत्स्वभावरहित इति । अज्ञान्येव निश्वं अन्धो यथा समं प्रदीपेन ॥ ४ ॥ एकर तनादो नाशो जीवस्य संभवे भवनम् कारकसंकर दोपख देकताकल्पना वापि ।। ५ ।।
For Purina Pts Only
by org
पूज्य आगमोद्धारकश्री संशोधितः मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र -[४०] मूलसूत्र -[०१] आवश्यक मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचिता वृत्तिः
~86~
