________________
आगम (४०)
[भाग-३०] “आवश्यक”-मूलसूत्र-१/३ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययन [१], मूलं [२] / [गाथा-], नियुक्ति: [१०२७...], भाष्यं [१८०]
प्रत
सूत्रांक
जाएं जिणादओ वा दिसाएँ जिणचेइयाई वा ॥१॥ इति गाथार्थः ॥१८०॥ द्वारत्रयं गतम् , अधुना कालादिद्वा-1 रत्रयमेकगाथयैवाभिधित्सुराह
पडिकुछदिणे वजिअ रिक्खेसु अ मिगसिराइभणिएसुं। पियधम्माई गुणसंपयासुतं होइ दायव्वं॥१८॥भा०) XI व्याख्या-प्रतिष्टानि-प्रतिषिद्धानि दिनानि-वासराः, प्रतिष्टानि च तानि दिनानि चेति विग्रहः, तानि चतुर्ददश्यादीनि वर्जयित्वाऽप्रतिकुष्टेष्वेव पञ्चम्यादिषु दातव्यमिति योगः, उक्तं च-"चाउद्देसिं पण्णरसिं वजेज्जा अमिं च
नवमिं च । छडिं च चउत्थिं बारसिं च दोण्हपि पक्खाणं ॥१॥" एतेष्वपि दिनेषु प्रशस्तेषु मुहूर्तेषु दीयते, नाप्रशस्तेषु, तथा 'ऋक्षेषु' नक्षत्रेषु च मृगशिरादिषु, 'उक्तेषु' ग्रन्धान्तराभिहितेषु, न तु प्रतिषिद्धेषु, उक्तं च-"मियसिरअदापूसो तिणि य पुवाइ मूलमस्सेसा । हत्थो चित्ता य तहा दह बुड्डिकराई णाणस्स ॥१॥" तथा-'संझागयं रविगयं विडुरं |सग्गहं विलंपिं च । राहुयं गहभिन्न च वजए सत्त नक्खत्ते ॥ २॥ तथा प्रियधर्मादिगुणसम्पत्सु सतीषु 'तत् सामायिक भवति दातव्यमिति, उक्तं च-"पियुधम्मो दढधम्मो संविग्गोऽवजभीरु असढो य । खतो दंतो गुत्तो थिरवय जिइंदिओ उजू ॥१॥"विनीतस्याप्येता गुणसम्पदोऽन्वेष्टव्या इति गाथार्थः॥१८१॥(प.५-६-७)साम्प्रतं चरमद्वारव्याचिख्यासयाऽऽह
यस्यां जिनादयो वा दिशि जिनचैत्यानि पा ॥ १ ॥ २ चतुर्दशी पञ्चदशी वर्जयेत् अष्टमी च नवमी च । पहीं च चतुर्थी द्वादशीं च योरपि पक्षयोः । ॥ ॥ ३ मृगशिरः आदी पुष्पं विखश्च पूर्वा मूलमश्लेषा । इसश्चित्रा च तथा दश वृद्धिकराणि हानख ॥ ॥ संध्यागतं रविगतं विड्वर सग्रहं विलम्बि च। राहुहतं ग्रहभिन्नं च वर्जयेत् सप्त नक्षत्राणि ॥1॥ प्रियधर्मा धर्मा संविनोऽवयभीमठश्च । क्षान्तो दान्तो गुप्तः स्थिरनको जितेन्द्रिय ऋः ॥१॥
अनुक्रम
tandiorary om
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०] मूलसूत्र-[१] आवश्यक मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचिता वृत्ति:
~78~