________________
आगम (४०)
[भाग-३०] "आवश्यक"- मूलसूत्र-१/३ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययन [४], मूलं [सू.] / [गाथा-], नियुक्ति: [१२७१...] भाष्यं [२०४...],
प्रत
आवश्यकहारिभद्रीया
सूत्रांक
॥६०४॥
दीप
984
फलाधिकारे वक्ष्यतीत्युक्तं धर्मध्यानम् , इदानीं शुक्लध्यानावसर इत्यस्य चान्वर्थः प्राग्निरूपित एव, इहापि च भावनादीनि पतिक्रमफलान्तानि तान्येव द्वादश द्वाराणि भवन्ति, तत्र भावनादेशकालासनविशेषेषु (धर्म)ध्यानादस्थाविशेष एवेत्यत एतान्यना-जाणाध्यानत्याऽऽलम्बनान्यभिधित्सुराह
शतकम् मह वंतिमवजवमुचीओ शिणमयप्पहाणाभो । मलंबणा जेहिं सुकाक्षाण समारदह ॥१९॥ व्याख्या-'अथे' त्यासनविशेषानन्तये, 'क्षान्तिमाईचार्जवमुक्तया' क्रोधमानमायालोभपरित्यागरूपाः, परित्यागश्च कोनिवर्तनमुदयनिरोधः उदीर्णस्य वा विफलीकरणमिति, एवं मानादिष्वपि भावनीयम् , एतर एव क्षान्तिमाईवार्जवमुक्तयो विशेष्यन्ते-'जिनमतप्रधाना' इति जिनमते-तीर्थकरदर्शने कर्मक्षयहेतुतामधिकृत्य प्रधानाः २, प्राधान्यं चासामकषायं चारित्रं चारित्राच नियमतो मुक्तिरितिकृत्वा, ततश्चैता आलम्बनानि-प्राग्निरूपितशब्दार्थानि, पैरालम्पनैः करणभूतैः
शुक्लध्यानं समारोहति, तथा च क्षान्त्याद्यालम्बना एव शुकध्यानं समासादयन्ति, नान्य इति गाथार्थः॥६९॥ व्याख्यातं 81शुक्लध्यानमधिकृत्याऽऽलम्बनद्वार, साम्प्रतं क्रमद्वारावसरः, क्रमश्चाऽऽधयोधर्मध्यान एवोक्का, इह पुनरयं विशेषःतिदुषणविसर्य कमसो संखिविड मणी भणुमि धामरयो । सायद मुनिप्पकंपो साणं अमणो जिणो हो। ॥ ७॥
॥६०४॥ व्याख्या-त्रिभुवनम्-अधस्तिर्यगूर्वलोकभेदं तद्विषयः-गोचरः आलम्बनं यस्य मनस इति इति योगः, तत्रिभुवन|विषयं 'क्रमशः' क्रमेण परिपाव्या-प्रतिवस्तुपरित्यागलक्षणया 'संक्षिप्य' सङ्कोच्य, कि-'मनः' अन्तःकरणं, क-'अणौ
* कोथे न वनं प्र.
अनुक्रम
[२१..]
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०] मूलसूत्र-[१] आवश्यक मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचिता वृत्ति:
~345
