________________
आगम (४०)
[भाग-३०] "आवश्यक"- मूलसूत्र-१/३ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययन [४], मूलं [सू.] / [गाथा-], नियुक्ति: [१२७१...] भाष्यं [२०४...],
प्रतिक्रम
शतकं
प्रत सूत्रांक
[सू...]
आवश्यक-दत्येव, यथोक्तम्-एवंविहा गिरा मे वत्तवा एरिसी न वत्तथा । इय वेयालियवकरस भासओ वाइगं झाणं ॥१॥ तथा- हारिभ- 'सुसमाहियकरपायस्स अकजे कारणमि जयणाए । किरियाकरणं जंतं काइयझाणं भवे जइणो ॥२॥न चात्र समाद्रीया
धानमात्रकारित्वमेव गृह्यते, किन्तु भूतोपरोधरहितः, तत्र भूतानि-पृथिव्यादीनि उपरोधः-तत्सकहनादिलक्षणः तेन ॥५९३॥
रहितः-परित्यक्तो यः 'एकग्रहणे तज्जातीयग्रहणाद' अनृतादत्तादानमैथुनपरिग्रहाद्युपरोधरहितश्च स देशो 'ध्यायतः' चिन्तयता, उचित इति शेषः, अयं गाथार्थः ॥ ३७ ॥ गतं देशद्वारम् , अधुना कालद्वारमभिधित्सुराह
कालोऽवि सोचिय जदि जोगसमाहाणमुत्तमं लहछ । न उ दिवसनिसावेलाइनियमणं सादगो भणियं ॥ ३८ ॥ व्याख्या-कलनं कालः कलासमूहो वा कालः, स चार्द्धतृतीयेषु द्वीपसमुद्रेषु चन्द्रसूर्यगतिक्रियोपलक्षितो दिवसादिरवसेयः, अपिशब्दो देशानियमेन तुल्यत्वसम्भावनार्थः, तथा चाह-कालोऽपि स एव, ध्यानोचित इति गम्यते, 'यत्र' काले 'योगसमाधान' मनोयोगादिस्वास्थ्यम् 'उत्तम प्रधानं 'लभते' प्राप्नोति, 'नतुन पुनर्नेव च, तुशब्दस्य पुनःशब्दा-1 र्थत्वादेवकारार्थत्वादा, किं-दिवसनिशावेलादिनियमनं ध्यायिनो भणितमिति, दिवसनिशे प्रतीते, वेला सामान्यत एव, तदेकदेशो मुहुर्तादिः, आदिशब्दात् पूर्वाहापराहादि वा, एतनियमनं दिवैवेत्यादिलक्षणं, ध्यायिनः-सत्वस्य भणितम्-1 उक्त तीर्थकरगणधरैनैवेति गाथाः ॥ ३८॥ गतं कालद्वारं, साम्प्रतमासनविशेषद्वारं व्याचिख्यासयाऽऽह
एवंविधाः गीर्मया वक्तव्येप्पी न बक्तम्या । इति विचारितवाक्यस्य भाषमाणस्थ बाचिकं भयानम् ॥1॥सुसमाहितकरपादस्याकार्ये कारणे यतनया। कियाकरणं यतकायिक भवेत् पतेः ध्यान ॥२॥
दीप
अनुक्रम [२१..]
५९३॥
G0%
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०] मूलसूत्र-[१] आवश्यक मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचिता वृत्ति:
~323
