________________
आगम (४०)
[भाग-३०] "आवश्यक"- मूलसूत्र-१/३ (मूलं+नियुक्ति:+वृत्ति:)
अध्ययन [३], मूलं ] / [गाथा-७...], नियुक्ति: [१९८६], भाष्यं [२०४...],
आवश्यकहारिभद्रीया
प्रत सूत्रांक
॥५३८॥
व्याख्या-शीतलं च तत् रूक्षं च शीतलरूक्षम् , अन्नमिति गम्यते, तस्यानुचितः-अननुरूपः, नरेन्द्रप्रवजितत्वाद्रोगा- वन्दनाभिभूतत्वाच्च शीतलरूक्षानुचितस्तं, 'बजेषु' गोकुलेषु 'विगतिगतेन' विगतिजातेन यापयन्तं सन्तं 'हठ्ठावित्ति समर्था अपिाध्ययने भणन्ति शठा:-किमासीदुदायनो न मुनिः, मुनिरेव विगतिपरिभोगे सत्यपि, तस्मानिर्दोष एवायमिति ॥ ११८५ विकृतिद्वार एवं नित्यवासादिषु मन्दधर्माः सङ्गमस्थविरादीन्यालम्बनान्याश्रित्य सीदन्ति, अन्ये पुनः सूत्रादीन्येवाधिकृत्य, तथा चाह
सुत्तत्थवालवहे य असहुव्वाइआवईओ या। निस्साणपयं काउं संघरमाणावि सीयंति ॥ ११८७ ॥ व्याख्या-सूत्रं च अर्थश्च बालश्च वृद्धश्च सूत्रार्थवालवृद्धास्तान् , तथाऽसहश्च द्रव्याद्यापदश्च असहद्रव्याद्यापदस्ताँश्च, निश्राणाम्-आलम्बनानां पदं कृत्वा 'संस्तरन्तोऽपि' संयमानुपरोधेन वर्तमाना अपि सन्तः सीदन्ति, एतदुक्तं भवतिसूत्रं निश्रापदं कृत्वा यथाऽहं पठामि तावत्किं ममान्येन !, एवमर्थ निश्रापदं कृत्वा शृणोमि तावत्, एवं बालत्वं वृद्धत्वं असहम्-असमर्थत्वमित्यर्थः, एवं द्रव्यापद-दुर्लभमिदं द्रव्यं, तथा क्षेत्रापद-धुलकमिदं क्षेत्रं, तथा कालापदं-दुर्भिक्षं वर्तते, तथा भावापदं-लानोऽहमित्यादि निश्रापदं कृत्वा संस्तरन्तोऽपि सीदन्त्यल्पसत्त्वा इति गाथार्थः ॥११८७॥ एवम्- ५३८॥ आलंबणाण लोगो भरिओ जीवस्स अजउकामस्स । जंज पिच्छद लोए तं तं आलंवणं कुणह ॥११८८ ॥ व्याख्या-आलम्बनानां प्राग्निरूपितशब्दार्थानां 'लोक मनुष्यलोकः 'भृतः' पूर्णो जीवस्य 'अजउकामस्स'त्ति अय
दीप
-
अनुक्रम
*
[९..]
पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र-[४०] मूलसूत्र-[१] आवश्यक मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचिता वृत्ति:
~2134
