________________
आगम
(४०)
Zafa
प्रत
सूत्रांक
||..||
दीप
अनुक्रम
[s..]
आवश्यक- ४ हारिभ
श्रीया
॥५३७॥
[भाग-३०] “आवश्यक”– मूलसूत्र - १/३ ( मूलं + निर्युक्तिः+वृत्तिः) अध्ययन [३], मूलं [-] / [गाथा- ७...], निर्युक्तिः [११८४], भाष्यं [२०४...],
व्याख्या - गतः शिष्यगणोऽस्येति समासस्तम् 'ओमे' दुर्भिक्षे भिक्षाचर्यायाम् अपञ्चलः - असमर्थः भिक्षाचर्याsपञ्चलस्तं ' स्थविरं' वृद्धम् एवंगुणयुक्तं 'न गणयन्ति' नालोचयन्ति 'सहावि' समर्थाः, अपिशब्दात्सहायादिगुणयुक्ता अपि, शठा-मायाविनः आर्यिकालाभं 'गवेसंति'त्ति अन्विषन्त इति गाथार्थः ॥ ११८४ ॥ गतमार्थिकालाभद्वारं, विगतिद्वारमधुना, तत्रेयं गाथा
भक्तं वा पाणं वा भुत्तूणं लावलवियमविसुद्धं । तो अवज्जपच्छिन्ना उदायणरिसिं ववइति ।। ११८५ ।। व्याख्या- 'भक्तं वा' ओदनादि 'पानं वा' द्राक्षापानादि 'भुक्त्वा' उपभुज्य 'लावलवियन्ति ढोल्योपेतम् 'अविशुद्ध' विगतिसम्पर्कदोषात् तथा च- निष्कारणे प्रतिषिद्ध एव विगतिपरिभोगः, उक्तं च- “ विगेईविगईभीओ विगड़गयं जो उ भुंजए साहू । विगई बिगइसहावा विगई विगई बला णेइ ॥ १ ॥” ति, ततः केनचित्साधुना चोदिताः सन्तः 'अवद्य प्रतिच्छन्नाः पापप्रच्छादिताः 'उदायणरिसिं' उदायनऋषिं व्यपदिशन्त्यालम्बनत्वेनेति गाथार्थः ॥। ११८५ ।। अत्र कथानकं - बीतभए णयरे उदायणो राया जाब पवइओ, तस्स भिक्खाहारस्स वाही जाओ, सो विज्जेहिं भणिओ-दक्षिणा भुंजह, सो किर भट्टारओ वइयाए अच्छिओ, अण्णया बीयभयं गओ, तत्थ तस्स भगिणिज्जो केसी राया, तेणं चैव रजो ठाविओ,
5 दिगतिविकृतिभीतो विकृतियतं यस्तु भुझे साधुः । विकृतिर्विकृतिस्वभावा विकृतिर्विगर्ति मलाशयति ॥ १ ॥ वीतभये नगरे उदायनो राजा वावप्रप्रजितः, तस्य भिक्षाहारस्य व्याधितः स वैचैर्भणितः दना भुस बिल मट्टारको प्रतिकासु स्थितः अन्यदा वीतभयं गतः तत्र तस्य भागिनेयः केशी राजा, तेनैव राज्ये स्थापितः,
३ वन्दना
ध्ययने आर्यिका
~211~
लाभादि
द्वाराणि
॥५३७॥
पूज्य आगमोद्धारकश्री संशोधितः मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र -[४०] मूलसूत्र -[०१] आवश्यक मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचिता वृत्तिः
