________________
आगम
(४०)
प्रत
सूत्रांक
||..||
दीप
अनुक्रम
[..]
आवश्यकहारिभ
द्रीया
॥५१८॥
[भाग-३०] “आवश्यक”- मूलसूत्र - १ / ३ ( मूलं + निर्युक्तिः + वृत्तिः) अध्ययन [३], मूलं [-] / [ गाथा ...] निर्युक्तिः [११०७...] भाष्यं [२०३ ...] प्रक्षेप [१]
अहवा वि मेलगो जो हलिद्दरागाइ बहुवण्णो ॥ ३ ॥ एमेव जारिसेणं सुद्धममुद्धेण वाऽवि संमिलइ । तारिसओ चिय होति संसत्तो भण्णई तम्हा ॥ ४ ॥ सो दुविकप्पो भणिओ जिणेहि जियरागदोसमोहेहिं । एगो उ संकिलिडो असंकिलिट्ठो तहा अण्णो ॥ ५ ॥ पंचासवप्पवत्तो जो खलु तिहि गारवेहि पडिबद्धो । इत्थिगिहिसंकिलिडो संसत्तो किलिडो उ ॥ ६ ॥ पासस्थाईए संविग्गेसुं च जत्थ मिलती उ । तहि तारिसओ भवई वियधम्मो अहव इयरो उ ॥ ७ ॥ एषोऽसंक्लिष्टः, 'यथाछन्दोऽपि च' यथाछन्दः - यथेच्छयैवागमनिरपेक्षं प्रवर्तते यः स यथाच्छन्दोऽभिधीयते, उक्तं च- "उस्सुत्तमायरंतो उस्मुत्तं चैव पद्मवेमाणो । एसो उ अहाछंदो इच्छा छंदोत्ति एगडा ॥ १ ॥ उस्मुत्तमणुवदि सच्छेदविगप्पियं अणणुवाइ । परतति पवर्त्तिति णेओ इणमो अहाछंदो ||२|| सच्छंदमइविगप्पिय किंची सुहसायबिगइपडिबद्धो । तिहिगार बेहिं मज्जइ तं जाणाही अहार्छदं ॥ ३ ॥ एते पार्श्वस्यादयोऽवन्दनीयाः, क ? - जिनमते, न तु लोक इति गाथार्थः ॥ अथ पार्श्वस्थादीन् वन्दमानस्य को दोष इति ?, उच्यते-
3 अथवाऽपि मेलको यो हरिद्वरागादिः बहुवर्णः ॥ ३ ॥ एवमेव पाशेन शुद्धेनाशुद्धेन वाऽपि संवसति । तादृश एव भवति संसको भण्यते तात् ॥ ४ ॥ स द्विविकल्प भणितो जिनैर्जितरागद्वेषमोहैः । एकस्तु संतिष्टोऽसंष्टिस्तथाऽन्यः ॥ ५ ॥ पञ्चाश्रवप्रवृत्तो यः सतु विभिगौरवैः प्रतिबद्धः स्त्रीगृहि भिः संसिंका संष्टिः स तु ॥ ६॥ पार्थस्यादिकेषु संविशेषु च यत्र मिलति तु तत्र तादृशो भवति धिमी अथवा इतरस्तु ॥ ७ ॥ २ सूत्रमाचरन् उत्सूत्रमेव प्रज्ञापयत्। एष तु यथाच्छन्द इच्छाउन्द इति एकार्थों ॥ १ ॥ उत्सूत्रमनुपदिष्टं स्वच्छन्दविकल्पितमननुपाति । परतहिं प्रवर्तयति योऽयं यथाच्छन्दः ॥ २ ॥ स्वच्छन्दमतिविकल्पितं किञ्चित्सुखात विकृतिप्रतिबद्धः । त्रिभिगौरवमद्यति तं जानाहि यथाच्छन्दम् ॥ ३ ॥
३ वन्दना
ध्ययने
~ 173 ~
अवन्द्यस्वरूपं
॥ ५१८॥.
पूज्य आगमोद्धारकश्री संशोधितः मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित ..आगमसूत्र [४०] मूलसूत्र -[०१] आवश्यक मूलं एवं हरिभद्रसूरि-रचिता वृत्तिः
