________________
आगम (३९)
"महानिशीथ” – छेदसूत्र-६ (मूल) -------अध्ययन [२], ------------- उद्देशक [३], ---------- मूलं [२] +गाथा:||७६|| -------
मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [३९], छेदसूत्र - [६] "महानिशीथ" मूलं
गाथा
||७६||
धतियचउपचाउई मासाणं असंवाही करसिरचरणवी।पादेवि माणुसे जम्मे, कुमादीचाहिसंजए। जीर्यते चेष किमिएहि. सर्जती मच्छियाहिय, अणुदियह खडसंडेहि. स हडस्स सडेनगु ॥६॥ एबमादीदुक्खामिभूपए,
पलमणिजे खिसणिने, निदणिज्ने गरहणिजे, उसेयणिजे अपरिभोगे, नियहिसयणधवाणपि भवतीति दुरप्पणो ॥७॥ अज्मवसायविसेस में पहुंचा कंद वारिस । अकामनिजराए उ, भूयपिसायमणं लभते ॥८॥ पुषसाडस्स दोसेर्ग, बहुमतरछाइयो।अमवसायविसेसं ते, पाबा केई तारिसं ॥९॥ इससुचि दिसामु उबुडो, निबदूरप्पिए बड़। णिस्त्याइनिरुत्सासो, निराहारेण पाणएस८॥संपिडियंगमंगोय. मोहमदिराए पुम्मारिए। अदिदग्गमणअस्थमणे, भषे पुढवीए गोलया किमी ॥१॥ भवकाहितीए वेएला, तं तहि किमियत्तणं । गद कहावि महति मणुयत्न, तो उतो हुँनि गपुंसगे ॥२॥ अ सायषिसेसं न. पवईते जइकूरपोरकम् । नारिसे महसंधुफिया, मरितुं जन्म जति बणस्सा ३॥ वणस्साई गए जीवे, उपाए अहोमुहे। पिचिटुंति अर्णतयं कालं, नोटभे बेइंदियनर्ण ॥४॥ सबकायाहितीए एना. तमेगविनियरिदियत्तम्। तं पुषसाउदोसणं, नेरिन्डेसूवनि ॥५॥ जइणं भये
महामन्छे, पक्लीवसइसीहादजओ। अजमवसायविसेस ने, पटुब अर्जतकरयरं ॥६॥ कुणिममाहारनाए, पंचदिवबहेण या अहो अहो पविस्संति, जाच पुढची उसत्तमा ॥७॥ तारिसं महापोरं. दुस्यमणुभवि चिरं। पुणोनि कर. अतिरिएस. उक्वजिय नस्र्य वए ॥८॥ एवं नरपतिरिच्छेमुं, परिवहतो विचिहई । पासकोडीएमि नो सका कहिउँ, जं न दुवं अणुभषमाणगे ॥१॥ अह खमबहाउस, भवेजा तम्मतरे। सगराइट्टा(बाइट)णभरवणसुनुण्हसीयाय |
॥१०॥ महर्षवर्णकणणासाभेदणिठणं तहा। जमलाराईहिं कुबाहिं कृषिजताण य, जहा राई नहा वियह, सबद्धा उसुदारुणं ॥१॥ एचमादीदुक्खसंघह, अणुहनि चिरेण उ । पाणे य एहिति कहकहषि, अहनमाणदुहहिए ॥२॥ अज्झवसायपिसेस में पहुंचा कडकहनि लभते माणुसत्तण। सपुषसाउदोसणं, मानुसनेचि आगया ॥३॥ मति जम्मदारिदा, वाहीखसपामपरिगया। एवं अविद्वकसाणे, सबजनस सिरि हाइ॥४॥ संतपते दर्द मणसा, अकयभवे णिहणं वए। अावसायक्लेिसं तं. पडवा केहतारिसं ॥ ५॥ पुगोवि पुचिमाई मुं, भमनी ने चुतिबाउसेपंचेविएम वा। तं तारिस बहादुक्खं. मुरुई घोरदारगं ॥ ६॥ उगइसंसारकतारे, अणुभवमाणे सदसह । भवकायद्विनीए हिंडते, सबजोणीसु गोयमा:॥आचिट्ठति संसरेमाणा जम्ममरणचवाहिवेपणारोगसोगदालिहकलहष्भक्खाणसंमचि(वावि)गम सादिदुस्ससंधुकिए गप्पुषसाादोसणं निशाणाणंदमहसपथामजोग्गबहारससीलंगसहस्सा-- हिहियरस सवामुहपावकम्मरासिनिहहणअहिंसालाखणसमणधम्मरस बोहिंगो पातिनि।२।'अज्झवसायविसेसं तं, पड(म)बा केई तारिस । पोग्गलपरियङ्कलक्सेस, बोहि कहकहवि पाचए॥८॥एवं सुदाइह गोहिं. सबक्खखयंकर। लणं जे पमाएजा.महू सो पुणो पाए ॥५॥ तासु तासुंच जोणीसु, पुनेण कमेण 31 पये तेणई पेप, दुलै ते चेच अणुभवे ॥१०॥ एवं भत्रकायझिलीए. सत्रमावहिं पोग्गले । सो सपजए होए, सम्मपन्नंतरहि य॥१॥ गंधत्ताए सत्ताए, फासत्ताए संताणत्ताए। परिणामेला सरीरेणं, बोहि पाविज वाण वा ॥२॥एवं चयनियममंग, जे कजमाणमुक्खए। आह सील खडिजन, अहा संजमचिराहणं ॥३॥ उम्मम्गपवनणं बावि. उस्मुत्तावरणपि वा। सोऽविष अर्णतरुण, कमेणं चउगई भये(मे)॥४॥ स तुसओ परो मा वा, पिसं वा परियत्तमओ।मासियवाहिया भासा, सपक्सगुणकारिया ॥५॥ एवं रसदामपि मोहि. जइथे तो भइ निम्मता। ता संवडासपदारे (पगइजिपएसागुमावियचो) नेहो सो नो य निजरे॥६॥ एमादीघोरकम्मडजालेण कसियाण भो। सोसिमवि सत्ताणं, कुजो दुस्वपिमोयर्ण?॥७॥ पुर्वि दुकयविणाण हुपतिताणं निययकम्माणं ण असे. इया मोक्लो घोरतपेण असोसिधाण वारा अणुसमयं चच(बन्ध)ए कम्म, णस्थि अचंचो उपाणिगी। मोनु सिदा याजोगी य, सेलेसीसंठिए तहा ॥८॥ मुहं महजमसाएणं, असुहं पसायो। विजयरेणं तु तियर, मरं मंदेश सचिणे ॥९॥ससि पापयम्माण एगीभूयाण जेसिव रासि भवे तमसंखगणं क्यतवसंजमचारित्तसंबनविराहणं उस्सुनमम्गपन्नवपत्तण आयरनोवेश्रवणेण य समजिये।४। 'अपरिमाणगुप्तुंगा, महंती पणनिरंतरा। पापरासी लयं गच्छे, जहात समा बाहिरवाहिय)मायरे॥११०॥ आसपदारे निमित्ता, अप्पमादी मने जया चिमणं पहूं बेटे, जइसम्म सुनिम्मः ॥१५ आसपदारे निसंमेत्ता, आणं नो संडए जवादिसणनाणचरिनेस, उजनो जो वः भवे ॥२॥नया बेए खर्ण बघि, पोराणं स स । अणुइनमपि उईरिता, निजियपोरपरिसहो ॥३॥ आसपदारे निमित्ता, समासायणविरहित्रो। समायझाणजोगेसु, धीरवीर नये रओ ॥४॥ पालिना संजम कसिण, वाया मणमा उकम्मणा । जया तयाण चिना, उकोसमर्णनं च निजरे॥५॥ समावस्सममुजुत्तो, सबालपणविरहियो। चिमुचो सबसगेहि समरम्भसरेहि य ॥६॥ गयरागदोसमोहे य, निग्नियागो भये जया। नियत्तो सि-E यतत्तीए, मीए गम्मपरंपरा ।। 90 जासबदारे निमित्ता, संतादी यमेवि संठिए । सुकमाणं समारहिय, सेडेसि पहिषजए॥८॥ तया न पंचए किचि, चिरपदं असेसंपि निदहिय माणजोगजगीए भसमीकरे ददलचक्लागिरणमिलेग कालेण भगोषमाहियं । ५। एवं-'जीववीरियसामरथा, पारंपरएण गोयमा। पविमुककम्ममलकपया, समए जति पाणिणो॥९॥ सासयसोरखमणाचाह. रोगजस्मरणविरहियं । अहिदुत्सदारिम, निचाणंद सिवालवं॥१२०॥ अस्यगे गोयमा! पाणी, जे एयमणुपवेसिया आसनवारनिरोहादी इयराहयसीक्संचरे ॥१॥वा जाव कसिणहकम्माणि, पोरवयसंजमेण उणो णिहाइडे सुहं नाय, नत्यि सिविणेऽपि पाणिण ॥२॥ तुक्लमेवमविस्साम,सनेसि जगजेतृणं । एकसमयं न समभावे, जे सम्म अहियासियंतरे ॥३॥ येवमवि बेवसरे, येवयरस्सावि वयं । जेणं गोयमा वा पेश कुथु तरसेप य गंगणू ॥४॥ पायतलेसुन नस्सापि, तेसिमेगदेसमणु । करिसतो
यजेणं, चरई करसह सरीरंगे ॥५॥धुणं सयसहस्सेणं, तोलिय गो पढ़ भने। एगस्स कित्तिय गतं?.किवा तुतं भवेज से ? ॥६॥ तस्स य पायवालदेसेणं, तस्स फरिसिउ तमकत्यंतरं । पुएर्स गोयमा गच्छे, पाणी नाणं इस मणे ॥ ७॥ ममतसंचरंतो प, हिटियो मइले तणू।न करे भूखयं वार्ण, पियवासीय चिरं बसे ॥८॥अह चिट्ठे खणमेनं तु. बीयं नो परिवसे खणं । अह बीयपि चिरतेजा, ता जुनउऽयं तु गोयया ॥९॥रामेणं नो पोसेणं, मच्छरेण न केणई। न यापि पुत्ररेणं, खेड्डानो कामकारो॥१३॥कुंधू कस्सइ देहिस्स, आरुदेइ खर्ण तणु । वियलिंदी भूण पाणे वा, जलतगि बाची विसे ॥१॥न चिते तं जहा मेस, पुत्रवेरीहया सही ताकिची मम(ह) पाय पा. संजणेमि एयस्सऽहं ॥२॥ पुरकडपावकम्मरस, विरामे पुजतो फले। तिरिउड्दाहविसाणुदिसं, कुयू हिंडे बराय से ॥३॥ चरते प महावाए, सारीरं दुक्खमाणसं । कुभूचि दूसह जत्ते, रोज्माणवढणं ॥४॥ (२८) ११२० महानिशीयकोदसूत्रमार
मुनि दीपरतसागर l
1244444
दीप अनुक्रम [३०१]
~268~