________________
आगम (३८/२)
“पंचकल्प" - छेदसूत्र-५/२ (भाष्य)
------------------ भाष्यं [०३४८] --------------------------- मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित...........आगमसूत्र - [३८/२], छेदसूत्र - [५/२] "पंचकल्प" संघदासगणिक्षमाश्रमण रचितं भाष्यं ।
प्रत सूत्रांक [०३४८]
PARAN
दीप अनुक्रम [०३४८]
अहना ततिए दोसो जायति इयरेसु किन सो भवति । एवं सुनस्थि दिक्ता सवेदगाणं ण वा तित्वं ॥८॥ भण्णति धीपुरिसा खल पत्तेयं दोसरहियठाणेसु । णिवसंती इयरो पुण कहिं शुम्भति दोसुपी दोसा ॥९॥संवासकासविट्ठीदोसा हु तस्स उभयसंबासे । अप्पत्यवगदिहुंत जह राय मनी अवारंतो ॥३५०॥ एत्वंयगदिईतो अहया जह वच्छा मातरं चटखें। अभिलसती मायाविय वच्छ दठूण पहुयति ॥१॥ अंबं वा खज्जतं दहँ अहिलासों होति अण्णस्स । सागारियादि बढ़ एव णपुंसे भवे दोसा ॥२॥ तम्हाहुण दिक्विजा एवं पाऊणमेत दोसगण । बितियपदे दिक्खिज्जा इमेहि अह कारणेहि तु ॥३॥ असिवे ओमोदरिए राबड्ढे भए जागादे। गेलन उत्तिमढे गाणे तह ईसण चरिते।..३६॥शारायदु हुभयेसु ताण णिवस्स चेव गमणवा। वेजोव सयं तस्सव सप्पिस्सति वा गिलाणस्स ॥५॥ पहिवरगस्सऽसतीए एमागी उत्तिमपडिवणे। अहवाची अ(क)सहाए यावाहुना दिवसे ॥६॥ गुरुलो अपणो वा जाणादी गिण्हमाणे तपिहिति। अचरणदेसाणिते तप्पे ओमसिवेहि वा ॥ एतेहि कारणेहिं आगादेहिं तु जो तुणिक्यामे। पंडादी सोलसर्ग कवकजविनिचणडाए ॥८॥ तस्स विही होति इमो दिपिलर्जतस कारणजाए। सो पुण जाणिमजाणी जाणनि जाणी सहा नतिओ ॥५॥णविकापति दिक्खेतुनमुबहिन पण्णवेनि अह एवं । तुज्मण कम्पति दिक्सा नाणादिविराहणा मा ते॥३६०॥ जो पुण न जाणएवं तस्स विही होतिमा करेयवा। जणपचयताए जाणतमजाणए नावि ॥१॥ करिष मंड छिहली कत्तरिसर लोय परमतं पाढे। धम्मकह सभिराउल पपहार चिगिंचणं कुजा॥..३॥२॥ कटिप भंट छिहली कीरतिण विधम्म अम्ह वासी। कलरि सुरेणऽणिच्छे हाणी एकेक जा लोओ॥३॥ लोएवि कए पच्छा भिसुगमादीमताई पादिति। तंपिय अणिच्छमाणो पादिती छलियकमाई॥४॥ ताणिवि अनिउमाणे धम्मकदा ताऽपि अणिपाईने। परतिषियवत्त दिजति ताहे ससमएपि ॥५॥ तंपिय अनिच्छमाणे उकमतो तस्स दिजए सुर्त। अण्णण्णसुत्नपातच पुनापरओ असंघर्ष ॥ ६॥ पीयारगोबरे धेरसंजुनी रनि दरि समणाणं । गाहेह मर्मपि ततो बेरा जत्तेण माहिति ॥७॥ बेरमाकहा विसयाण णिदणा उडणिसियणे गुत्ता। चुकवलितम्मि बहुसो सरोसमिव तजए वरुणा ॥८॥ कतकजा से धम्म कहिति मुंचाहि लिंगमेयंति। माइण एएपिसोए अणुनता तुज्झ णो दिक्खा ॥९॥इय पण्णविओ संतो जइ मुंचति लिंग तो उ रमणिज। जह पनि मुंचति नाहे मेसिजति सो इमे हितो॥३७॥ सणि सरकग्मितो वा मेसेड को इस किचियो । नेसासति रायफुले यदि सो वनहार मम्गिजा ॥१॥ एतेहि दिपिसोऽहं जतिविय लोगो ण याणते कोति। जह एतेहि दिक्खितातो ते बितीण विक्लेमो ॥२॥ अज्माविमोविएतेहिं देव पहिसेह किंबहीयं ते?। छलियकहादी कइदति कत्थ जई करब इलिताई? ॥३॥ पुधावरसंजुनं बेरग्गकरं सप्तमविरुवं । पोराणमदमागहमासानियतं हवति सुत्नं ॥४॥जे मुत्तगुणाऽभिहिता तविपरीयाई गाहिओ पुत्रिं । नेहिं चेष विवेगो जह एरिसयं भवति सुतं ॥५॥ णिवयडह बहुपक्सम्मि वाविपुदउंचगम्मि पाइए। बोसिरणं बोछामी विहीएं जद्द कीरए तस्स ॥६॥ भिषणकहाओ भ? बितीण पदति इह एरिसर्य। परतिस्थिगादि पयय जदि बेती तुज्झ समयंति ॥७॥श्य होतुत्ती बोचूण णिम्गतो भिक्खमाविलक्खेणं । मिक्सुगमादी छोटू विपलायंती पुणो तत्तो॥८॥काबालिए सरसखे तपणियलिंगमादि वसमानुानं किंतु देउलादिसु सु हिडतु समेन्ति ९॥ तिचिहो दोति यजइडी भास सरीरे य करणजड्डी याभासाजोपउहाजल एलग मम्मण बुहो। .:.३८॥३८॥जह जलवुड्दो | बासति जलमूओ एव भासद अवर्स। जह एलगोत्र एवं एलगमूगो बलबलेति ॥१॥ मम्मनमूजो बोबडखलेड बाया हु अविसदा जस्स । दुम्मेहस्सण किंची पोसंतस्सावि ठायहर ॥२॥ दसणणाणचरिते तवे य समितीसु करणजोगे या उवाईपिण गेण्हनि जलमूगो एलमूगोय॥३॥णाणादिडा दिक्खा भासाजइडो अपचली तस्सा सो य पहिरो य णियमा गाहण उइडाह अहिकरणं ॥४॥तिविहो सरीरजड्डो पंचे मिक्ले तहेव बंदणए। एतेहि कारणेहिं सरीरजइडण दिक्तेजा ॥५॥अदाणे पलिमंथो मिक्लायरियाए अपरिहत्यो य। उहदुस्सासऽपरकम अहिअमीउदगमादीसु॥६॥ आगादगिलाणस्स य असमाही पापि होज मरणं वा। जहडे पासेचि ठिए अण्णे व भवे इमे दोसा ॥ ७॥सेदेण कक्समादीकुच्छण धुवणुपिलावणे दोसा । नस्थि गलओ य चोरो णिवियमुंडा य जणवादो॥८॥णेगे सरीरजड्डे एमादीया हवंति दोसा तु । नम्हातं णवि विक्से गच्छ महते पाणुण्णाए ॥९॥ इरियासमिईभासेसणासु आवागसमिइगुत्तीसु । णवि ठाति परणकरणे कम्मुवएर्ण करणजद्दी ॥३९॥ जलमूग एलमूगो अतिथूरसरीर करणजड्डो य। विक्संतस्सेले खल चउगुरु सेसेसुमासलह ॥१॥ भासाजहड मम्मण सरीरजइट चजातिधुरं चजावजिय परियडू करणे जड तु उम्मासे ॥२॥ मोनु गिलाणकजे दुम्मेह वापि पादि छम्मासे। ताहे से दुम्मेह जोऽपिय करणम्मि सो जटो ॥३॥ उन्हुपरि तेसि दोहचि आयरिजओ अण्ण गाहे छम्मासा। पच्छा अण्णो ततिओ सोऽविय उम्मास परियड़े ॥४ाजोऽपिय ते गाहेतीश
सिस्सोतसेच सोहपति ताहे। सहविण मिण्हे जदिह कुलगणसंपे विगिंपणता ॥५दुनिहो यहोति कीयो अभिभूजो चेच अणभिभूतो या अभिभूतोऽविय दुविहो जालिबनिमंतणाकीचोर शा१०७१पञ्जकल्पमाप्यं -
मुनि दीपरनागर
~218~