________________
आगम
(०५)
[भाग- ८] "भगवती"-अंगसूत्र-५/१(मूलं+वृत्ति:)
शतक [६], वर्ग [-], अंतर्-शतक [-], उद्देशक [४], मूलं [२३९] पूज्य आगमोद्धारकरी संशोधित: मुनि दीपरत्नसागरेण संकलित..आगमसूत्र- [०५, अंगसूत्र- [०५] "भगवती मूलं एवं अभयदेवसूरि-रचिता वृत्ति:
प्रत सूत्रांक [२३९]]
स्वादिः सू२३९
गाथा
दीप अनुक्रम [२८६-२८७]
व्याख्या- शेषेषु भङ्गकत्रयं, चहूनां तेषु प्रतिपन्नानां तथौदारिकवैक्रियत्यागेनौदारिक वैक्रियं च प्रतिपद्यमानानामेकादीनां लाभात, शतके प्रज्ञप्तिः इहौदारिकदण्डकयो रका देवाश्च न वाच्याः, वैक्रियदण्डकयोस्तु पृथिव्यप्तेजोवनस्पतिविकलेन्द्रिया न वाच्याः,
उद्देशः४ अभयदेवीयश्च वैक्रियदण्डके एकेन्द्रियपदे तृतीयभङ्गोऽभिधीयते स वायूनामसङ्ख्यातानां प्रतिसमयं वैक्रियकरणमाश्रित्य, तथा
नारकादीया वृत्तिः१ 8 यद्यपि पञ्चेन्द्रियतिर्यो मनुष्याश्च वैक्रियलब्धिमन्तोऽल्पे तथाऽपि भङ्गकत्रयवचनसामाद् बहूनां वैक्रियावस्थानस
नांसप्रदेश॥२६॥ म्भवः, तथैकादीनां तत्प्रतिपद्यमानता चावसेया, 'आहारगे'त्यादि, आहारकशरीरे जीवमनुष्ययोः षड् भङ्गकाः |
पूर्वोक्ता एव, आहारकशरीरिणामल्पत्वात् , शेषजीवानां तु तन्न संभवतीति, 'तेयगे'त्यादि, तैजसकामेणशरीरे समा-2 पश्रित्य जीवादयस्तथा वाच्या यथोषिकास्त एव, तत्र च जीवाः सप्रदेशा एव वाच्याः, अनादित्वात्तैजसादिसंयोगस्य,
नारकादयस्तु त्रिभङ्गाः, एकेन्द्रियास्तु तृतीयभङ्गाः, एतेषु च शरीरादिदण्डकेषु सिद्धपदं नाध्येयमिति, 'असरी'त्यादि अशरीरेषु जीवादिषु सप्रदेशतादित्वेन वक्तव्येषु जीवसिद्धपदयोः पूर्वोक्ता त्रिभङ्गी वाच्या, अन्यत्राशरीरत्वस्याभावा-12 | दिति । 'आहारपजत्तीए' इत्यादि, इह च जीवपदे पृथिव्यादिपदेषु च बहूनामाहारादिपर्याप्तीः प्रतिपन्नानां तदपर्या|प्तित्यागेनाहारपर्याप्यादिभिः पर्याप्तिभावं गच्छतां च बहूनामेव लाभात्सप्रदेशाश्चापदेशाश्चेत्येक एव भङ्गः, शेषेषु तु त्रयो | भङ्गा इति, "भासामणे'त्यादि, इह भाषामनसोः पर्याप्तिर्भाषामनःपर्याप्तिः, भाषामनःपयांत्योस्तु बहुश्रुताभिमतेन | | केनापि कारणेनैकरवं विवक्षितं, ततश्च तया पर्याप्तका यथा सज्ञिनस्तथा सपदेशादितया वाच्याः, सर्वेपदेषु भङ्गकत्रय
२६५|| | मित्यर्थः, पश्चेन्द्रियपदान्येव चेह घाच्यानि, पर्याप्तीनां चेदं स्वरूपमाहुः-येन करणेन भुक्तमाहारं खलं रसं च कर्त्त समथों
~543~
