________________
उपनिषत्] GOVERNMENT ORIENTAL LIBRARY, MYSORE
307
उपक्रमः
हारः ओं। अथ नित्यानवद्या सच्चिदानन्दमयी माता लोकानां लक्ष्मीः नारायणं परिपृच्छति । भगवन् देवदेवेश सर्वादिसर्वमध्यान्त नारायण जगन्मय प्रसीद मे स्वामिन् । प्रवित्राणां पवित्रेणापि त्वया इदं धार्यते चक्र सुदर्शनम् , येन मामङ्कयित्वा पूतां हृदि वहसि । किं तत्स्वरूपं किंप्रभावं, यदि मे योग्यता श्रोतुं तन्मे ब्रूहीति ॥
उपसंहारः
यथा मुद्रां विना राज्ञः पदं वेष्टुं न शक्यते । तथा मुद्रां विना मेऽस्य वैकुण्ठो दुष्प्रवेशनः ॥
तस्मात् द्विजादिवर्णैः सर्वाश्रमिभिश्च तप्तचक्रं धार्य सालोक्यसारूप्यसामीप्यसायुज्यकाक्षिभिः । यो द्विजः तप्तचक्रं धारयति स सर्वकर्मण्यः पवित्रो भवति, यतश्चक्रं पवित्रम् । न स भयभाग्भवति । यो धारयति स हि पाप्मानं तरति स मृत्युं तरति वै विशति वैकुण्ठलोकं मत्सायुज्यमाप्नोति न च पुनरावर्तते न च पुनरावर्तत इति य एवं वेद । इत्युपनिषत् ॥
॥ इति चक्रोपनिषत् समाता ॥
प्रतिपाद्यविषयः
लक्ष्मीनारायणप्रश्नोत्तररूपायामस्यामुपनिषदि चक्रमाहात्म्यवर्णनपूर्वकं ततस्य तस्य चक्रस्य भुजे धारणावश्यकत्वं प्रतिपाद्य तदङ्कितविषये यमभटानां पराक्रमाभावमुपवर्ण्य तदाङ्कतस्य वैष्णवपदावाप्तियोग्यत्वादिकमभिधीयते ॥
वक्तव्यविशेषः
अस्मिन् कोशे इयमुपनिषत् समग्रोपलभ्यते । अमुद्रिता चेयमुपनिषत् । आद्यन्तयोः तत्तदुपनिषदादौ परिदृश्यमानः शान्तिमन्त्रपाठोऽत्र न दृश्यते ॥ D.C.M.
20*
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
