________________
૫૩
નોટ–અક્ષત આખા અને ઉચી જાતના ચડાવવા જોઈએ. કેણકીના ન ચડાવવા જોઈએ. નૈવેદ્યપૂજા,
આ પૂજા કરતાં એ ભાવવાનું છે કેઃ “હે પ્રભુ! આપ નિર્વેદી છો અને સદા અનાહારી છો, આપની પાસે આ નૈવેદ્ય મૂકિંછું તે એ ભાવસાથે કે હું આ સર્વ નૈવેદ્યનો ત્યાગ કરી સદાને માટે આપના જેવું અનાહારી પદ પ્રાપ્ત કર્યું ” - નોટ–કંદોઈપાસેથી વેચાતી લીધેલી મીઠાઈનૈવેદ્યમાં વપરાવી જોઈતી નથી, તેનાં કારણમાં પહેલું એ કે તે મીઠાઈ કંદોઈ મલીન કપડાં પહેરી કરે છે, અને તેમાં અપવિત્ર સાકર, ઘી આદિ વપરાય છે; બીજું એ કે બીજા માણસોનો સ્પર્શાસ્પર્શ થવાથી સ્પર્યાસ્પશ્યનો દોષ આવે છે. આથી આશાતના થાય છે એ સ્પષ્ટ છે. મીઠાઈ ઘેર પોતે અગર સ્નાન કરાવી સારાં લુગડાં પહેરેલ કંદોઈ પાસે શુદ્ધ રીતે શુદ્ધ દ્રવ્યોથી કરાવવી જોઈએ, અને તેમાં બીજાઓનો સ્પર્શ ન થાય તેમ થવું જોઈએ. તેમાં વપરાતી સાકર અને ઘી સ્વચ્છ અને શુદ્ધ તેવાં જોઈએ. એટલે ખાસ કરીને સાકર પરદેશી હોય છે તો તેમાં અપવિત્ર વસ્તુઓ આવે છે તે ઉઘાડી વાત છે; તેથી તે ન વપરાતાં શુદ્ધ સ્વદેશી સાકર વપરાવી જોઈએ. વળી આ મીઠાઈ થતી વખતે ધૂપ, અને ઘીનો દીવો રખાવાં જોઈએ છીએ. ફલપૂજા,
આ પૂજા કરતી વખતે એ ભાવવાનું કે “હે પ્રભુ! આ ફલ આપની પાસે મૂકું છું અને તેની સાથે એ ઈચ્છું છું કે શિવરૂપી ફલ મને મળો”!
નોટ–આ સર્વ દ્રવ્યો પ્રભુ પાસે મૂકી પૂજા કરવાનું કારણ એ છે કે પ્રભુ પ્રતિમા એ અંતિમ શુદ્ધ ફલ પ્રાપ્ત કરવામાં નિમિત્ત કારણ છે; આમ કરવામાં વૃત્તિઓ અને ભાવના ઉચ્ચ ઉચ્ચ ચડાવવી જોઇએ એટલે આત્મા પ્રત્યે અંતર્મુખવૃષ્ટિ જોઈએ. અન્ય કોઇએ એ તર્ક લાવવાનો નથી કે જૈનો આ પૂજા કરે છે તેથી એમ સિદ્ધ થાય છે કે જૈનો ઈશ્વરને ફલદાતા માને છે; આનો ઉત્તર ઉપર અપાયેલો છે કે આત્માની ગતિ સિદ્ધ ઈશ્વરની ઉચ્ચતમ ગતિ જેવી કરવાની છે.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com