________________
શકશે એમ માની તે બાઈ ભજન-કીર્તન કરવાના બહાને એક મંદિરમાં ગઈ. તે પાછી ન ફરતાં ઘરવાળાઓને ચિંતા થઈ. સવારે નદીમાં એક શબ તરતું મળી આવ્યું અને લોકોએ તેને રાજલક્ષ્મીના શબા તરીકે ઓળખાવ્યું.
તિષની વાત આવતાં હમણું ભારતમાં અષ્ટગ્રહગના દુપ્રભાવથી બચવા માટે કરોડો રૂપિયાની બેગ સામગ્રીવાળા ય યાદ આવ્યા વગર રહેતા નથી. આવી રીતે શાંતિના નામે પણ ઘણી સંપતિને ધૂમાડો થતો જોવામાં આવે છે.
* એવી જ રીતે બાઈબલમાં જણાવ્યા પ્રમાણે ન્યાયને દિવસ વર્ષ ૧૨માં પડે છે. અને તે દિવસે જમતને અંત આવશે એમ જાણી કેટલાક ઈસાઈ પાદરીઓનું પહાડ ઉપર જવું અને રહેવું એ પણ ધર્મના નામે અંધવિશ્વાસ જ ગણાવી શકાય,
ધર્મના નામે જ્યારે આવી વાતે અંધશ્રદ્ધાળુઓ વહેતી કરે છે અને તે સાચી નથી નીકળતી કે નીવડતી; ત્યારે આજના વૈજ્ઞાનિકયુગના માણસે ધર્મશ્રદ્ધા-વિહોણા થતા જાય છે.
ધર્મના અંધવિશ્વાસમાં ભારતમાં રહેલ ધૂતાછૂત પણ એક ભયંકર અનિષ્ટ છે. મહાત્મા ગાંધીજીએ એ સડાને હિંદુધર્મમાંથી કાઢવા માટે અથાગ પ્રયત્ન કર્યા હતા. સરકારે કાનૂન પણ બનાવ્યો છે : તે છતાં ગામડાંમાં હજુ આવા અંધવિશ્વાસો ચાલે જ છે કે હરિજનને અડવાથી કે તેમની પાસે બેસવાથી ધર્મભ્રષ્ટ થઈ જવાય છે.
આપણે સર્વધર્મ સમન્વયમાં માનીએ છીએ એટલે દરેક ધર્મમાં પેસેલા અંધવિશ્વાસને દૂર કરવા માટે પ્રયત્ન કરવાને આપણને અધિકાર છે. ત્યારે જ ધર્મમાં પેસેલા અંધવિશ્વાસ અને અનિષ્ટના નિવારણુ-સંશોધનની છેલ્લી પ્રક્રિયા વડે સર્વધર્મ સમન્વય સિદ્ધ કરી શકશું. ત્યારે જ દેશ અને દુનિયાને અહિંસા-સત્યની સુંદર પ્રેરણા આપી શકશું.
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com