________________
ઋઉં
હતું. નરસિંહ મહેતા, કબીર, મીરાં જેવાઓએ સમાજના દરેક પ્રસંગમાં સિદ્ધિ સાધી; તેમ ગાંધીયુગ પછી એથીયે આગળ જઈને સમષ્ટિના કલ્યાણને માર્ગ સામુદાયિક રીતે વિશ્વમાનોએ ખુલ્લો કરવાનું છે તેથી વ્યક્તિ, સમાજ અને સમષ્ટિ ત્રણેયનું કલ્યાણ થાય.”
પૂ. દંડી સ્વામી : “યોગવશિષ્ટમાં “દષ્ટિ તેવી સૃષ્ટિ”વાદ છે ત્યારે શ્રી અરવિંદે “સૃષ્ટિ તેવી દષ્ટિ” તે વાદનું સવિશેષનિરૂપણ કર્યું છે. સ્વામી માધવતીર્થે શ્રી અરવિંદના યોગ અને વેદાંત ઉપર “યોગ અને વેદાંત” નામનું સરળ પુસ્તક લખ્યું છે. તે વાંચવાથી શ્રી અરવિંદ અંગે ઘણી સ્પષ્ટતા થઈ જશે.
તેવી જ રીતે શ્રી એનીબેસેંટને સમજવા માટે બે સરળ પુસ્તકો સનાતન ગ્રંથાવલિ ભાગ-૧-૨માં વિવેચનપૂર્ણ બહાર પડયાં છે. તેઓ બ્રાહ્મવિદ્યાથિયોસેફિકલ સાયટીમાં વિદુષી થયાં છે. વ્યક્તિગત રીતે એમણે રાષ્ટ્રીય લડતમાં પણ ભાગ લીધો હતો. તેમણે શ્રીકૃષ્ણમૂર્તિને તૈયાર કર્યા. જેમનું એક કાળે ઘણું જ આકર્ષણ હતું. તેમના વિચારોમાં ઇશુ, બુધ, અને વેદાંતનું મિશ્રણ લાગે છે પણ મુખ્યતઃ બુદ્ધના સિદ્ધાંતોની અસર સવિશેષ જોવા મળશે.”
શ્રી દેવાભાઈ: “મને ભદ્ર અને વિદ્વાન ગણાતા લોકો કરતાં આમ જનતા ઉપર વધારે વિશ્વાસ છે. ભદ્ર લોકો સમાજમાં પિતાનું સ્થાન ઊંચું રહે તે માટે ભાષા, સંસ્કાર અને રહેણુકરણની ઓથે પિતે કંઈક ઉંચા છે” એવું અભિમાન સેવતા હોય છે. ઘણીવાર તેઓ લોકોને ઉંધે રસ્તે પણ દોરે છે. પણ, એકવાર જે લોકોને સમજાવી શકાય અને લોકો આપણું પાછળ હેય એ કોને સર્વાગી વિચારધારા પ્રમાણે ઘડી શકાય.
એકવાર એક વૃદ્ધ જૈન મુનિએ એકાંતમાં બેલાવી અને અનુબંધ વિચારધારા અંગે પૂછયું. અમારી વાત બાજુના બારી-બારણમાં
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com