________________
૨૪
વા
જેનોમાં વીશ તીર્થ કરે આવ્યા. તેમણે સમાજને ન ઘાટ આપે. જે એક તીર્થકરથી પતી જતું હોય તો પછી બીજા ત્રેવીસની શી જરૂર હતી? એટલું જ નહીં, આ એક એવીશી પહેલી કે છેલ્લી નથી એની અગાઉ પણ અનંત વીશીઓ હતી અને ભવિષ્યમાં પણ અનંત ચોવીશીઓ થશે એવું કહેવામાં આવ્યું છે. એવું જ હિંદુઓના અવતારનું છે. પહેલાં અવતારથી જ કામ પૂર્ણ ન થયું અને દશમા અવતાર તરીકે બુદ્ધને પણ ગણું લેવામાં આવ્યા. બૌદ્ધોના દીપક, ઇસાઇઓના મસીહાઓ અને મુસલમાનોના પયગંબરોનું પણ એવું જ છે. ગીતામાં એ જ વસ્તુને પુષ્ટ કરવા માટે કહ્યું છે –
यदा यदा हि धर्मस्य ग्लानिर्भवतिभारत ! ।
अभ्युत्थानम धर्मस्य तदारमानं सृजाम्यहम् ॥ –જ્યારે જ્યારે સમાજમાં અનિષ્ટો અને ખોટા મૂલ્યો ફલતાં કૂલતાં હોય ત્યારે ત્યારે અવતારે અને તીર્થંકરો સાચા મૂલ્ય સ્થાપવા અને ધર્મની ઉન્નતિ કરવા અને અધર્મ કે અનિષ્ટની પ્રતિષ્ઠા તેડવા, તેને ખસેડવા આવશે જ. એમણે અનિષ્ટો જોઇને કંટાળવા નું નથી પણ દૂર કરવાનું છે,
મા પિતાના બાળકને છી છી કરતું જોઈને ગભરાતી નથી. બાળક માને ભાંડે, રીસાય, રડે તે પણ તે બાળકના સામું ન જોઈને પિતાનું કર્તવ્ય વિચારે છે અને સાફસૂફ કરતી રહે છે. તે જાણે છે કે બાળક જેમ જેમ મોટું થતું જશે તેમ તેમ તેનામાં ગંદકી જાતે સાફ કરવાની શકિત અને ટેવ વધશે. એટલે બચપણમાં તે ગમે ત્યાં છી છી કરે તે તેને ક્ષમ્ય ગણીને મા સાફ કરે છે. પછી તેને એક સ્થાન બતાવી દે છે કે “ત્યાં છી છી કર !” પણ બાળક મોટું થઈ ગયા પછી તે તે પિતે જ સંડાસમાં જાય છે અને સાફસુફી કરી લે છે.
એવી જ રીતે સમાજની બાલ્યાવસ્થામાં ભ. અષભદેવને બધું જાતે શીખવું પડ્યું. તે જમાનાના લોકો ઘણી ભૂલો કરતા. તેનું
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com