________________
૨૦૩
કોંગ્રેસનું વિશ્વવ્યાપી સંગઠન થઈ ગયું. તેણે આખા દેશનું અહિંસક પદ્ધતિએ પરિવર્તન કરવામાં પ્રેરણા આપી. સ્વસ બાદ તેનામાં પણું ખામીએ આવી ગઈ છે. ભાલનળકાંઠો પ્રયાગનું સંગઠન સારા નશીબે સુંદર કાર્ય કરી રહ્યું છે પણ તેની વ્યાપક અસર ફેલાવવાની જરૂર છે. સાવરકુંડલામાં ગ્રામસેવામંડળનું કાર્ય ઘણું થયું છતાં ત્યાં અનૈતિક બળોએ અડો જમાવી દીધું અને સુધરાઇની ચૂંટણી માં એ વિસ્તાર જુદે જ રંગ બતાવ્યો. હજુ એ જુદાઈ મટી નથી. એ ઉપરથી એમ લાગે છે કે જ્યાં સુધી અનુબંધ-વિચાર પ્રમાણે પહેલાંને પહેલું સ્થાન ન આપવામાં આવે ત્યાં સુધી કોઇ પણ કાર્યની સફળતા અંગે ચિંતા જ રહેવાની. એ માટે અનુબંધ વિચારધારા સાચી છે અને તેને નૈતિક્તાનો પા પાકો છે. તે એક બાજુ નૈતિક વિચારને મહત્વ આપે છે સાથે જ તે સર્વક્ષેત્રને સ્પર્શે છે.
છતાં, જે લોકો વર્ષોથી અનીતિ કે અન્યાયનો ભોગ બનીને ટેવાઈ ગયા છે તેમના સૌના દિલમાં આ વાત ઉતરાવવા માટે કેટલા બધા કાર્યકરે જોઈએ ? હું તો ભાલ નળકાંઠાના પાલક મંડળમાં વર્ષોથી કાર્ય કરી રહ્યો છું. ત્યાં ગોપાલકોને જુની ટેવ ભૂલાવવા કેટલો અથાગ પરિશ્રમ થઈ રહ્યો છે ? છતાં ગેપાલકોને આટઆટલા દુધના ભાવે અપાવવા છતાં યે, કોઈ વાર દૂધમાં પાણી નાખી દે છે. એટલે ઘણું અનુભવે ઉપરથી આ વાત તે સાચી લાગે છે. પરંતુ તે વિશ્વવ્યાપી જ્યારે અને કેમ બને ? એ એક વિચારણીય પ્રશ્ન અને મૂંઝવણ બની જાય છે, આ તે માટીમાંથી સોનું કાઢવા જેવી વાત છે.
બળવંતભાઈ : “શહેરમાં માત સમાજે, તથા મજુર મધ્યમવર્ગીય સંગઠને, તથા પ્રાયોગિક સંઘે તેમ જ ગામડામાં નૈતિક ગ્રામ સંગઠને, તેમનું ઇન્ટક કોંગ્રેસ અને રચનાત્મક કાર્યકરોની સાથે અનુસંધાન ક્રાંતિપ્રિય સાધુઓની દેરવણ. આ બધાના કારણે આ સંગઠનનાં ક્રમિક અને વ્યવસ્થિત અને અનુબંધપૂર્વકના કાર્યથી આ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com