________________
૧૪૯
સંગઠનેના અવાજને પડધે સહકારી પ્રવૃત્તિ અને ગ્રામપંચાયતે વ.માં પાડ જોઈએ. ભાલ નળ કાંઠા પ્રદેશમાં સહકારી પ્રવૃત્તિ ચાલે છે તેમાં આ નવી પ્રક્રિયા ચાલૂ કરવામાં આવી છે. ત્યાંની સહકારી મંડળીઓમાં ખેડૂતમંડળનું પ્રતિનિધિત્વ રાખવામાં આવેલ છે. જો તેમ ન થાય તે મૂડીવાદી અને સત્તાવાદી બળો તેમાં ઘર કરી જવાનાં, તેને ભય સતત રહે છે. આ નૈતિક પ્રતિનિધિત્વ એટલે કે ગોપાલકમંડળ, ખેડૂતમંડળ કે મજુરમંડળ જ. ગ્રામસંગઠનના વિવિધ અંગેના સભ્યોનું સહકારી મંડળી સહકારી જીનપ્રેસ વ.માં પ્રતિનિધિત્વ હોવું જોઈએ, જેથી આમાં આર્થિક ગોટાળા, લાંચરૂશ્વત, કે પક્ષપાત વ. દૂષણે ન પેસી જાય. સદભાગ્યે વૈકુંઠભાઈ મહેતા સહકારી મંડળીઓમાં આવું નૈતિક પ્રતિનિધિત્વ હેવું જોઈએ તે અંગે સારો સહકાર આપે છે. સુરત જિલ્લામાં જુગતરામભાઈના પ્રયત્નથી જંગલ સહકારી મંડળીઓમાં ત્યાંની સેવાસભાનું પ્રતિનિધિત્વ સ્વીકાર્યું છે. જે આમ ન કરીએ તો સહકારી મંડળીઓ અને પંચાયત મૂડીદારો અને દાંડાઇ કરનારાઓના હાથમાં ચાલી જશે. જેને નમૂને આજે જોવા મળે છે. શહેરનાં પૂરક:
બીજી વાત છે , શહેરોનાં પૂરકની. ગાંધીજીએ શહેરને શયતાનના કારખાના કહ્યાં છે. એમાં શહેરોને દેષ નથી પણ પરિસ્થિતિ એવી બની છે કે ત્યાં જ બધું કેન્દ્રીકરણ થયું છે. જ્યાં કેન્દ્રીકરણ થાય ત્યાં દોષ આવ્યા વગર રહેતો નથી. એટલે શહેરે ગ્રામના પૂરક બની શકે છે, અને એના દૂષણે ઓછા થાય, તે માટે વિશ્વ વાત્સલ્ય પ્રાયોગિક સંઘની રચના શહેરમાં કરી છે. એના કાયમી મંત્રી તરીકે ભાલ નળકાંઠા પ્રાયોગિક સંઘના મંત્રી રહે તેવી જોગવાઈ એના બંધારણમાં કરવામાં આવી છે. આની પાછળ ઉદ્દેશ છે સાંસ્કૃતિક ક્ષેત્રે નૈતિક માતત્વ ગ્રામ્ય પ્રાયોગિક સંઘને આપવું. હવે સામાજિક આર્થિક ક્ષેત્રે માતત્વ કોને આપવું ? ગામડાના લોકો સરળ છે પણ બુદ્ધિની તેમને જરૂર પડવાની. એટલે શહેરોને તેમના પૂરક બનાવીને શહેરના વિ. વા–પ્રાયોગિક સંઘ
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
