________________
એવા જ સંસ્કાર પડેલા હોય છે કે આર્યો મૂળ મધ્યએશિયામાં વસતા હતા ને ત્યાંથી તેઓએ અહીં આર્યા. વર્તમાં વાયવ્ય-કણ તરફના ભાગે થઈને આક્રમણ કર્યું ને અહીંના મૂળ વતનીઓને હરાવતા ગયા અને ભૂમિ જીતતા ગયા. મધ્ય એશિયાવાદને આ ટૂંકમાં સાર છે. પ્રો. એકસમ્યુલરે આ ગોળો પ્રથમ ગબડાવ્યા છે. અંગ્રેજી શાળાઓમાં ચાલતા હિંદુસ્તાનના ઇતિહાસમાં તે જ વાદ બતાવેલો હોય છે એટલે વિદ્યાર્થીઓને એમ જ સંસ્કાર પડે છે કે આ જ સત્ય છે અને આ હિંદુસ્તાનની બહારથી આવ્યા છે. એટલું જ નહિ, પણુ આર્યોના મૂળ વતન માટે બીજા વાદે પણ પ્રચલિત છે એ પણ તેઓના જાણવામાં ભાગ્યે જ આવે છે
પ્રથમ તે આ મતને વેદ, અવેસ્તા કે કોઈ પણ પ્રાચીન પુસ્તકમાંથી બીલકુલ અનુમાનનું નામનિશાન પણ મળતું નથી. પૃથ્વી ઉપર વેદ પ્રાચીનતમ છે એ વિષે તે મતભેદ નથી જ એમ કહીએ તો ચાલે. વેદના કાળ માટે મતભેદ પુષ્કળ છે, પણ વેદ પહેલાં કોઈ પણ ગ્રંથ પૃથ્વી ઉપર ન હતો તે તે સર્વમાન્ય છે. જે આને વેદ, ઉપનિષદુ, ધર્મશાસ્ત્રો, સ્મૃતિ, નીતિશાસ્ત્ર, ઇતિહાસ ને પુરાણોનું વિવિધ અને વિશાળ સાહિત્ય મળેલું છે, જેને સાર્વભૌમ સત્તા અને ચાવતીપણું અજાણ્યું નથી, જેઓ પિતાને વિજય અમર રાખવા શિલાલેખો તથા પતિ
સ્ત કરી શકે છે, તે આર્યોએ આખું આર્યાવર્ત છ Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, v8wrnatumaragyanbhandar.com