________________
પુષ્કર ચંદરવાકર [એકાંકી નાટક]
પા – મુઝફરશાહ પહેલે-ગુજરાતને છેલ્લે સૂબો અહમદશાહ-મુઝફરને પત્ર-ગુજરાતને સુલતાન , રેશન-મુઝફરની પરિચારિકા
[ પાટણના શાહી કેદખાનામાં સંગેમરમરનું તપ્ત છે. તખ્ત પર મરન બિછાવેલ છે. મરન પર રેહાલ છે, હાલમાં કુરાને શરીફ ખુલ્લું પડેલ છે. તપ્તના એક પડખે અગદાન છે. બીન પડખે લેબાનદાની છે. તખ્તની પાચમાં શાહી હુકકે છે.
આ બધા વચ્ચે ગુજરાતને બુઝર્ગ બલદ પેશની સુલતાન મુઝફાર હાથમાં તીર લઈ શાંત ચિત્ત હરે છે. માં પર સફેદ દાઢી ને મૂકે, માથામાં-અડકા માથામાં તાલ ને ઝુમાં છે. મારું ખુલ્યું છે, આંખે ઝીણું છે. આંખમાં સશે સાયરે છે. માં પર કરચલીઓ છે. મુઝફરે સફેદ ને સાદે જામે તથા ઢીલો પાયજામે પહેર્યો છે. કેદખાનામાં છે. છતાં ય મ પર દુઃખ નથી પણ પ્રસન્નતા છે. દેહ માંસલ છે
મુઝારશાહ તીર ફેરવતા ફેરવતો શાહી કેદખાનામાં ઘૂમે છે. રેશન પ્રવેશે છે. રેશન આવી તખ્તની બાજુમાં ઊભી રહે છે.]
મુઝફરશાહઃ બેટી, આફતાબ આસ્માનમાં છે ?
રેશન: બાબાજાન, તેની પણ છેલ્લી ઘડી છે. જુઓ તે ખરા, બાબાજાન! તેને જવું છે તેથી તે કેટલે ભવ્ય ને પ્રફુલ બન્યો છે !
મુઝફરશાહ રેશન વખતે ખૂબ ચાલ્યો ગયો. (હસીને) બહિન! આખે દિવસ કયાં સંતાઈ રહી હતી? બાબા જાનને ભૂલી ગઈ હતી ?
રોશન : અબ્બાજાન, ખોટું ના લગાડે. અભ્યાન જ મારા રૂહમાં છે. પણ સુલતાન અહમદશાહ આજે યુધ્ધ ગયા તેથી ઝનાનખાનામાં મારે રોકાવું પડ્યું, અબ્બાજાન!
મુઝફરશાહઃ બેટ યુધ્ધ ગયે ? રેશન, મહમ્મદ કરતાં અહમદ ગુજરાતને વધુ નહીં દીપાવે ?
રોશન: દાદાજાન, બચ્ચું તો હાથીનું છે ને ! મહમ્મદશાહ કયાં યુદ્ધ લડવા નહોતા ગયા ? શાહ યુદ્ધ નહીં લડે ત્યારે યુદ્ધ લડશે કેણુ? દાદાજાન, તમે ભૂલો છો. અહમ્મશાહ પુત્ર કોને ?
| મુઝફરશાહઃ બેટી, ભલે તેણે ભૂલ કરી. ભલે મને આ કેદખાનામાં નાખે. એ થયું છે જુવાનીના તેરમાં. પણ મહમ્મદ જેટલી ગાંડી જુવાની નથી. માટે જ કહું છું-( હસીને) નજમ કહે છે આ સુલતાન ગુજરાતને દીપાવશે.
રોશનઃ દાદાદાજાન, ગુજરાત માંડી છે તે પછી ગુજરાતને સુલતાન શેને ડાહ્યો હોય ? ડા સુલતાન દાદાજાનને આમ કેદ પૂરે ! - મુઝફરશાહ : બેટી ! ક્યા જુવાન ફરઝલ્ટે આ ભૂલ નથી કરી ? તવારિખેનાં પાનાંઓ એ ભૂલથી ભરેલ છે. તે પછી અહમ્મદ એ ભૂલ કરે તેમાં શી નવાઈ? ગુજરાતને છેલ્લે સૂખે જાફરખાન કેદખાને હોય તેમાં આશ્ચર્ય શેનું !
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com