________________
www
એક આશ્ચર્યજનક ઘટના
૩૭૧ મેં ભી પૃથફ નહીં હો સકતે, કયા કિ પ્રત્યેક પદાર્થ કી સત્તા ઉસકે ધર્મ પર હી અવલંબિત હોતી હૈ ઔર ઐસે ધર્મ કી આવશ્યકતા ન કેવલ સમાજ કો હૈ કિંતુ પ્રત્યેક વ્યક્તિ કો હે. જહાં રાષ્ટ્ર યા સમાજ અપને ઉસ સ્વાભાવિક ધર્મ કા પાલન કરેં, વહાં કઈ વ્યક્તિ ભી ઉસકી ઉપેક્ષા ન કરે. દસ દશા મેં ધર્મ કી વ્યાપકતા યા અબાધ સત્તા કિસીકે અવાંછનીય નહીં હો સકતી ઓર યદિ યહ હમારા ભ્રમ હૈ ઔર વાસ્તવ મેં ધર્મ કા અભિધેય જૈસા કિ આજકલ માબા જા રહા હૈ, મતમતાન્તર કે કાલ્પનિક સિદ્ધાંત ઔર ભ્રમાત્મક વિશ્વાસ હૈ, તે હમ નિઃસંકોચ અપને દેશવાસિયોં સે યહ પ્રાર્થના કરેંગે કિ જિસ પ્રકાર પશ્રિમવાસિયોં ને ધર્મ કી સીમ: નિયત કર કે અપને સામાજિક, રાજનૈતિક, આર્થિક ઔર ઔદ્યોગિક ક્ષેત્રે સે ઉસકા પ્રતિબંધ હટા દિયા હૈ, ઐસા હી હમકો ભી કરના ચાહિયે અન્યથા યે ભ્રમાત્મક વિશ્વાસ અને સાથ હમકો ભી લે ડૂબેંગે. આપ ડૂબંતે બામના લે ડૂબે જજમાન,
(જુલાઈ-૧૯૨ના “પ્રતિભા માંથી)
१५९-एक आश्चर्यजनक घटना
કઈ દિન હુએ મુકે “લા દડિયા એગ્રિકલચર એંડ ઇંડસ્ટ્રિયલ ડેવલપમેંટ યુનિયન” મૈનેજર શ્રી પૂર્ણપ્રતાપજી કે સાથ, ભરતપુર રાજ્ય કે અંતર્ગત ઘેવરી ગ્રામ કે પાસ એક જંગલ મેં, એક સાધુ સે મિલને કા સૌભાગ્ય પ્રાપ્ત હુઆ થા. સાધુ નવયુવક માલૂમ પડતે હૈ. ઉનકા સિર બડા ઔર બદન છરહરા થા. પ્રણામ–આશીર્વાદ કે બાદ “ઈશ્વર હૈ યા નહીં” ઈસ વિષયપર મેરી ઉનસે એક ઘટે તક બાતચીત હતી રહી. ઉન્હોંને વેસ્ટર્ન સાઈન્સ કે સાથ પ્રાચીન વિજ્ઞાન કે મિલા કર, અકાટય યુક્તિ દ્વારા ઈશ્વર કા અસ્તિત્વ સિદ્ધ કિયા. મને પૂછી “આપ લોગ દુનિયા છે આરામ છોડ કર ફિજલ જંગલ મેં કયાં ભટકતે ફિરતે હૈ ? પરમાર્થચિંતન કયા સંસાર ન રહ કર નહીં હો સકતા?” ઉત્તર મેં મહાત્મા ને કહા–“હમ બહુત બડે આરામ કે લિયે દુનિયા કા મારામ છાડ કર જંગલ મેં રહતે હૈ.” મને પૂછા-“વહ કૌનસા આરામ હૈ?” ઉને કહા-“ઈસ શરીર મેં બુઢાપા, મરણ, ભૂખ–યાસ, સુખ-દુ:ખ તથા નાના પ્રકાર કે રોગ ચિકિત્સા કરને પર ભી લગે રહતે હૈ. ઇસ લિયે હમ ઐસા પ્રયત્ન કરતે હૈ કિ ઇસ જીવન કે બાદ ફિર શરીર ધારણ ન કરના પડે ઔર જબતક ય, શરીર હૈ, તબતક ઇસકી તરફ સે ઈતના ધ્યાન હટાથે રહે કિ યદિ કાઈ ઇસે કાટે ભી તે કિસી પ્રકાર કા દુ:ખ ને માલૂમ પડે. દૂસરે મનોમય શરીર કે ભૂલને કી ભી સદા કશિશ કરતે હૈ -અર્થાત મન મેં શરીયોત્રા કે લિયે કંદાતાર કે સિવાય ઔર કોઈ ભી ઇચ્છા પૈદા નહીં તેને દેતે. કકિ એક રૂપિયા પ્રાપ્ત હોને કે બાદ ચક્રવતી રાજ્ય મિલને પર ભી આકાંક્ષાયે સમાપ્ત નહીં હાતી ઔર ઉલઝન બની રહતી હૈ. દસ લિયે ઈચ્છી કા અંત કર દેના હી હમારા ધ્યેય હૈ. ઇસ પ્રકાર અભ્યાસ રે સદા કે લિયે કે છાશક્તિ જાતી રહે-અર્થાત મનેય શરીર સે ભી પલ્લા છૂટ જાયેં.” મૈને કહા “ફિર આપકે આરામ કહાં સે મિલતા હૈ?” સાધૂ બોલે-“તુમ ખાતે હે તો સ્વાદ કહાં સે આતા હૈ ?” મને કહા–જીભ સે. સાધુ બોલે-દિ તુમ મર જાઓ ઔર મૃત શરીર કી જીભ પર લ રખ દિયા જાય તે ક્યા કોઈ સ્વાદ તુમ્હ મિલેગા ? મૈને કહા-નહીં. સાધુ બેલે-તે સ્વાદ કિસમેં હૈ? મેને કહા-જીવાત્મા મેં. સાધુ બેલે-બસ, હમ ઉસી સ્વાદ કે કારણરૂપ આનંદમય આમાં મેં ધ્યાન લગાતે હૈ-ઉસીમેં સ્થિર હોતે હૈં-ઇસી લિયે સબસે બડા આરામ પાતે હૈ. ઉસી આરામ કી જડ કે ૫કડ કર હમ સદા બૈઠે રહતે હૈ. ઇસ લિયે બિના કપડેલો, મકાન, અછે ખાને પીને કે ભી સદા આરામ સે રહતે હૈ. મૈને કહા-યહ આત્મા કહાં હૈ ?
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com