Page Text
________________
૩૪૮
શુભસંગ્રહ-ભાગ ત્રીજો
વહ સમઝાના ઔર સાત્વના દેના કયા થા માનો “મનહું જરે પર લોન લગાવતિ” કે ' સમાન થા. કિસી પ્રકાર ધીરજ રખકર ભરતજી ને અ૫ની સ્વકીયા માતા કે પ્રતિ જે વચન કહા થા, વહ ભી ભરતજી કી રામ કે પ્રતિ આદર્શ ભક્તિ કા જવલંત ઉદાહરણ હી હૈ–
અસ કો જીવ-જંતુ જગ માહીં, જેહિ રઘુનાથ પ્રાણુ-પ્રિય નાહીં. ભે અતિ અહિત રામ તેઉ તોહીં, કે તૂ અહસિ સત્ય કહુ મહીં.
જોહસિ સેકસિ મુંહ મસિ લાઈ, આંખ ઓટ ઉઠિ બૈઠહુ જાઈ. કિસી ગુરુતમ કારણ હુએ બિના પરમ પૂજનીયા જનની કે પ્રતિ ઇસ પ્રકાર કે શબ્દો કો પ્રયોગ કિસી વિવેકી ઔર સુનીતિ સે નહીં હો સકતા થા. ભરત કો રામ–પ્રેમ કે સામને સબ કુછ તુચ્છ થા–ફીકા થા ઔર નિઃસાર થા.
માતા કે ભલા-બુરા સુનાકર અપને મંદ ભાગ્યપર પછતાતે ભરતજી માતા કૌશિલ્યા કે પાસ પહુંચે ઔર ઉનકી હાલત દેખકર –“પરે ચરન ઔર બેલે
કઈ કત જનમી જગ માંઝા, જો જનમિત ભાઈ કાહે ન બાંઝા.
કુલ-કલંક જેહિ જનમેઉ મેહી, અપજસભાજન પ્રિયજન દેહી.” માતા કૌશલ્યાને ભરત કે પ્રતિ જે અનુરાગ ઔર પ્રેમ દિખલાયા હૈ, ઉસસે ભી સ્પષ્ટ હૈ, કિ વે ભી ભરતજી કી રામ-ભક્તિ પર નિછાવર થી. ઉને કહા
રામ પ્રાણ પ્રાણ પિયારે, તુમ રઘુપતિ હિં પ્રાણ કે પ્યારે.” ઇસકે બાદ દશરથજી કી અ તેષ્ટિક્રિયા ઔર શ્રાદ્ધ ઇત્યાદિ સંપન કરાકર કુલગુરુ વસિષ્ટજી ‘ભરતજી સે આગ્રહ કરતે હૈ, કિ અબ સમય ઔર કાલ કે અનુસાર આપ રાજ્ય કા ભાર ગ્રહણ કર કે પ્રજા કા કલ્યાણ કીજિયે. ઇસીમેં આપકા હિત હૈ. ઉસકા ઉત્તર જે ભરતજી દેતે હૈ, વહ વાસ્તવ મેં રામ-ભક્ત કે યોગ્ય હી હૈ–
“હિત હમાર સિયતિ સેવકાઈ સે હર લીન્હ માતુ કુટિલાઈ; મેં અનુમાન દીખ મનમાહીં, આન ઉપાય મેર હિત નાહીં.
જાય છવ બિનુ દેહ સુખાઈ, વાદિ મોર સબ બિનુ રઘુરાઈ. જાઉં રામપહેં આય દે, એકહિ આંક મેર હિત એ. બિનુ રઘુબીર વિલોકિ અવાજૂ, રહે પ્રાણ સહિ જગ ઉપહાસ.”
“આપન દારુન દીનતા, કહહું સબહિ સિરનાય, દેખે બિનુ રઘુનાથપદ, જિયકી જરનિ ન જાય.”
ઈતના હી નહીં. રાજ્યાભિષેક કી સારી તૈયારી કે ઉસી પ્રકાર છોડકર પ્રાતઃકાલ દલસહિત ભરતજી રામચંદ્ર કે ચરણે કે દર્શન કે લિયે ચલ હી પડે.
“સૌપિ નગર સુચિ સેવકન, સાદર સબહિ ચલાઈ; સુમિરિ રામ-સિયચરણ તબ, ચલે ભરત દેઉ ભાઈ. બન સિય રામ સમુઝિ મનમાહીં, સાનુજ ભરત પયાદેહિ નાહીં. પય અહાર ફલ અસન ઈક, નિસિ ભજન ઈક લેગ;
કરત રામહિત નેમત્રત, પરિહરિ ભૂષણ ભોગ. ” ઇસ પ્રકાર એક તપસ્વી કી ભાંતિ ભરતજી ભગવાન રામચંદ્ર કે દર્શને કે લિયે ચલે. માર્ગ મેં નિષાદપતિ ગુહ સે મુલાકાત હુઈ રામભક્ત જાન કર બિના કિસી વિચાર કે ભરતજી ને ઉસે 'હંદય સે લગા લિયા.
લોક વેદ સબ ભાંતિ હિં નીચા, જાસુ છાંહ છુઈ લોઈયે સિંચા. તેહિ ભરિ અંક રામ-વઘુભ્રતા, મિલત પુલકિ પરિપૂરિત ગાતા.”
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com
| SR No. | 034612 |
| Book Title | Shubh Sangraha Part 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhikshu Akhandanand |
| Publisher | Sastu Sahityavardhak Karyalay |
| Publication Year | 1928 |
| Total Pages | 432 |
| Language | Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati |
| File Size | 25 MB |