________________
૩૪૪
શુભસંગ્રહ-ભાગ ત્રીજો મિત્ર કહતે હૈ. યે કાગછ મિત્ર ન તો હમારે સાથ બેલ સકતા હૈ ઔર ન હમેં કિસી પ્રકાર કી સહાયતા દે સકતા હૈ. યદિ વહ ફોટો પાની મેં સડ જાયે યા આગ મેં જલ જાયે, તો હમારે મિત્ર કા સિફ ચિત્ર (ફેટ) યાને કાગજ હી નષ્ટ હોગા, ન કિ હમારા મિત્ર. જિસ તરહ ઉસકા
ખ્યાન અપને મન મેં ઉપજાને તથા સ્મૃતિ દિલાને અથવા ભાવ દરસાને કે લિયે હમને અપને પાસ ઉસ ફેટો કે રખા હૈ, ઉસી તરહ હમને આપકી મૂર્તિ કા સ્થાપન કિયા હૈ. આપકે અંશ તે હમ ખુદ હૈ.
હમ હિંદૂ લોગ યહી માનતે હૈ, કિ બ્રાહ્મણ કે યહાં જન્મ લેનેવાલા બ્રાહ્મણ હૈ, ક્ષત્રિય કે યહાં પૈદા હોનેવાલા ક્ષત્રી છે, વૈશ્ય કે યહાં જન્મ લેનેવાલા વૈશ્ય ઔર શુદ્ધ કે ઘર પૈદા હોનેવાલા શુદ્ધ હૈ, લેકિન પ્રભો ! અપને અપને કાર્યો દ્વારા સાફ-સાફ પ્રકટ કર દિયા હૈ, કિ જન્મ હી સે કિસી કો ઉત્તમ, મધ્યમ, નીચ તથા અછૂત માનના નિતાન્ત ભૂલ હૈ. નહીં તો આપ સ્વયં મર્યાદા-પુરુષોત્તમ હો ક૨, ગો-બ્રાહ્મણ કે રક્ષક કહલાકર તથા ઉનકી રક્ષા કરને કે ઈસ ભૂતલ પર આ કર બ્રાહ્મણ રાવણું કે મારતે કેસે ? કહાવત હૈ, કિ “એક લાખ પુત્ર સવા લાખ નાતી જિનકે ઘર મેં દિયા ન બાતી.” સે ઇતને બ્રાહ્મણ કુલભવ નર કા નાશ અપને કિયા. હે પ્રભુ ! યે લોગ તે ઉત્તમ કુલ પુલસ્ય કર નાતી, શિવ વિરંચિ પૂજેઉ બહુ ભાંતી કી બ્રાહ્મણ સંતાન છે. આપને બ્રાહ્મણ કી રક્ષા કરને કે લિયે અવતાર લિયા થા; ફિર આપને ઈન બ્રાહ્મણ કે કાં મારા ? કથા આપકા યહી મતલબ ન થા, કિ જન્મ સે કોઈ બ્રાહ્મણ યા શૂદ્ધ નહીં હો સકતા, કમ સે હોતા હૈ ? રાવણ કો હમને ઉનકે કમ સે શૂદ્રાતિશુદ્ધ ઔર નીચાતિનીચ નર-પિશાચ પાયાં. ઉસકી સંતાન કો ભી હમને રાક્ષસ પાયા. જન્મ કી કોઈ મહત્તા નહીં, સબ કુછ કમ કી હૈ. - દેખિયે ન! હમને ગૌતમ-નારી બ્રાહ્મણી અહલ્યા કે ચરિત્ર-ભ્રષ્ટા હોને સે પતિતા સમઝા ઔર ઉસ શિલાસ્વરૂપ પર અપના પૈર રખ કર ઉસકા ઉદ્ધાર કિયા; નહીં તે કા હમ જિન બ્રાહ્મણ-બ્રાહ્મણિ કે ચરણે કી ધૂલ અપને સરપર રખતે હૈં, ઉનમેં સે કિસી એક કે ઉપર અપને પાંવ કી ધૂલ ગિરાતે ?
દેખો, ઈધર તો હમને ઐસા કિયા ઔર ઉધર શબરી છે, જે જન્મ સે શુરા થી-જે અછત ભિલની થી, ઉસકે કમ કે કારણ બ્રાહ્મણી સે ભી શ્રેષ્ઠતમ પાયા. યહાં તક કિ હમને ઉસકે જૂઠે બેર કા પ્રસાદ ખા કર અપને કો ધન્ય માના. હમારે ગુરુ વિશ્વામિત્રજી જન્મ સે ક્ષત્રી થે. હમને યા, સંસાર ને ઉસે શ્રેષ્ઠ બ્રાહ્મણ યા બ્રહ્મર્ષિ માના. જન્મ કે શક ગુહ-નિષાદ કે છાતી સે લગ અસભ્ય બંદર-ભાલૂએ કે અપને સગે ભાઈ કે બરાબર માનકર હમને સંસાર કે દિખા દિયા, કિ દૃઆત કઈ ચીજ નહી હૈ; છટા-બડા, ઉંચ-નીચ આદિ આદમી અને કાર્યો સે કહલાતા હ, ન કિ જન્મ સે.
ઈસ તરહ હમને અપને ચરિત્રકાર અખંડ હિંદૂ-સામ્યવાદ કા પ્રતિપાદન કિયા હૈ, ઔર યહી કલ્યાણકારી સામ્યવાદ વાસ્તવિક હિંદૂ-ધર્મ હૈ.
હે પ્રભુ ! આજકલ કે ધર્મ કે ઠેકેદાર હમ લોગે કે રાષ્ટ્રીય ભાવ કે કુચલ રહે હૈ. આજ હમ સનાતનધી હિંદુ કિંકર્તવ્ય-વિમૂઢસે હો રહે હૈ. હમેં વહ બુદ્ધિ દીજિયે, જિસસે હમ આપકી ભવ્ય-મૂર્તિ કી પૂજા કરતે ઔર ઉચ્ચ ભાવ ભરતે હુએ સનાતનધમી કહલાયું ઔર સમસ્ત હિંદૂ-જાતિ આપસ મેં દૂધ-પાની, નૌન-સન્ત કે સમાન મિલ જાયે.
સ્ત્રી પર હથિયાર ચલાના ક્ષત્રિય કા ધર્મ નહીં હૈ, પરંતુ આપને તાડકા રાક્ષસી કે મારા, સો ઇસી લિયે કિ ચાહે યહ બાત ક્ષાત્રધર્મ કે વિરુદ્ધ કાં ન હો; પરંતુ જિસકે ન કરને સે ભારી અનર્થ હોગા, ઉસે કર હી દેના ન્યાય-સંગત હૈ. ઉસી પ્રકાર હે શ્રીરામ ! હમ હિંદુઓ કી ખાપડિયાં મેં ઇસ બાત કા ઈજેકશન કર દીજિયે, કિ વે રૂદિયે જો કાલ કી ચાલ કે અનુકુલ નહીં હૈ, જે હમેં સંસાર કી ઘડદૌડ સે પીછે રખનેવાલી હૈ, તાડને કે યોગ્ય હૈ. ઉનકા તોડના ધમ-સગંત હૈ; કિ યથાથ ધર્મ વહી હૈ, જિસસે ઈહલોક તથા પરલોક સધે.
(“હિંદૂપંચ”ના “રામાંકમાં લેખકઃ–શ્રીયુત હલાલૂરામ સોરી)
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com