________________
૭૦
એણે નીનીવેહને ફરીવાર બંધાવ્યું. એ નગરનું રક્ષણ કરવા નદીઓના રસ્તા પણ બદલી નાંખ્યા. એવો એ વિજેતા એક વખત ઘૂંટણીએ પડી ભગવાનને પ્રાર્થના કરતો હતો ત્યારે પાછળથી એના થોડાક દીકરાઓએ આવી ભગવાનને નમતું એનું માથું કાપી લીધું અને એનો એક ઈસારહાડેન નામનો દીકરો ગાદીએ આવ્યો ત્યારપછી આસુરબાનીપાલ નામને બીજે રાજા રાજ્યસત્તા પર આવ્યો. એના રાજ્ય દરમ્યાન એસીરિયા દાલતથી ઉભરાઈ ગયું પણ એના મરણ દરમ્યાન એસીરિયાનું પતન શરૂ થયું હતું. એ આસુરબાનીપાલનું એક સ્મારક બોલે છે કે એણે એક પછી એક ખૂનખાર વિજો ખેડ્યા હતા. નગરનાં નગરને ભૂખમરાથી મારી નાંખ્યાં હતાં. કેદીઓના શરીર પરથી ચામડી ઉતારી લીધી હતી. છતાયેલા રાજકુટુંબને, રાજાના અમલદારોને, કારીગરોને અને પ્રજાઓને, સ્ત્રી અને પુરુષો સૌને તથા એકેએક રાણીઓને કેદ કરીને એસેરિયામાં આણ્યાં હતાં. એણે વિજયની મિજબાનીઓ ગોઠવી હતી. અને મિજબાની માંડતા માંડતા દુશ્મનોના શરીર પરથી ઉતારી લીધેલા લોહી આળ માથા દેખ્યાં હતાં. રાજા આસુરબાનીપાલને અથવા એના માણસોને એવો ખ્યાલ પણ નહોતું કે તે આ ભયંકર હત્યાકાંડથી કશી અનીતિ કરે છે. ઇથોપિયાથી આર્મીનિયા સુધી અને સીરિયાથી મીડિયા સુધી એણે લોહી વરસાવ્યું હતું.
એ ઉપરાંત એ બધા પ્રદેશ ઉપરથી એણે શિલ્પીઓ અને કલાકારેને ઊભા કર્યા હતા. મંદિરે ને મહાલ ચણવ્યાં હતાં. વિદ્વાનને ઉત્તેજ્યા હતા. એ રાજા કેવી રીતે મરણ પામે તેની ઇતિહાસને ખબર નથી. દંતકથા એમ કહે છે એણે પોતાના મહેલને સળગાવી મૂક્યો અને એ જીવતો સળગી ગયે. એ દંતકથાને અર્થ એ પણ કે એ એસીરિયાને માટે અપશુકન હતા અને એસેરિયાને નાશ નિર્માઈ ચૂક્યા હતા. જે યુદ્ધો ખેડીને
Shree Sudharmaswami Gyanbhandar-Umara, Surat
www.umaragyanbhandar.com